رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان اردبیل گفت: یک هزار و ۲۰۰ طرح عمرانی و اقتصادی در این استان در دست اجرا است که از این تعداد تکمیل ۱۸ طرح مهم در اولویت قرار دارد.

داود شایقی، راه‌آهن اردبیل – میانه، توسعه شبکه بزرگراهی، تامین آب کشاورزی و شرب از جمله تکمیل سدهای کوثر ، عمارت و طرح‌های آبرسانی را از جمله طرح‌های اولویت‌دار عمرانی استان ذکر کرد.

وی در خصوص جذب اعتبارات عمرانی در استان اظهار کرد: استان اردبیل در جذب اعتبارات عمرانی و همچنین مصوبات سفر رئیس‌جمهور جزو پنج استان پیشرو کشور است که عملکرد مناسبی را در یک سال گذشته داشته است.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان همچنین از توزیع اعتبارات سال ۱۴۰۲ با همکاری فرمانداران شهرستان‌ها خبر داد و گفت: قرار است ۶ هزار و ۴۶۰ میلیارد ریال اعتبار استانی بین ۱۲ شهرستان و بر اساس اولویت‌های تعیین شده توزیع شود.

وی ادامه داد: علاوه بر این ۸۰ درصد منابع و اعتبارات کشور به صورت متمرکز از طریق برنامه و بودجه و توزیع ۲۰ درصد دیگر اعتبارات هم در اختیار استان‌ها است که توزیع می‌شود.

شایقی با بیان اینکه تاکنون ۸۰ درصد اعتبارات سال گذشته جذب شده و مابقی نیز تا آخر شهریورماه جذب خواهد شد، یادآورشد: تاکنون تنها برای طرح راه‌آهن اردبیل – میانه ۱۳ هزار و ۲۱۰ میلیارد ریال منابع تخصیص یافته است

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان اردبیل بیان کرد: برای راه‌های مواصلاتی استان با هدف ارتقا به بزرگراه نظیر بزرگراه اردبیل – سرچم، تونل حیران، کلور – درام و گرمی – بیله‌سوار چهار تا پنج برابر اعتبار مصوب منابع از طریق ردیف‌های ملی تخصیص یافته است.

شایقی همچنین گفت: اموال مازاد ۱۷ دستگاه اجرایی استان به فروش رسیده و منابع حاصل از آن صرف تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام استان که از سال‌ها قبل معطل مانده است، خواهد شد.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان اردبیل با بیان اینکه مطالعات آمایش سرزمینی و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شهرستان‌های این استان در قالب مجلد به فرمانداران ۱۲ شهرستان ابلاغ شد ، افزود: با ابلاغ مطالعات آمایش سرزمینی استان تلاش بر این است تا طرح‌های توسعه‌ای بر اساس افق ۵، ۱۰ و ۱۵ ساله تهیه و تدوین شود.

وی گفت: در کنار تدوین سند آمایش سرزمینی مطالعات توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شهرستان‌های استان اردبیل ابلاغ شد تا در شهرستان‌ها فرمانداران و مدیران نیز برنامه‌های توسعه‌ای و تحولی را انجام دهند.

فوتبال گل کوچک با محوریت فدراسیون ورزش‌های همگانی راه‌اندازی می‌شود.

رئیس فدراسیون ورزش‌های همگانی از موافقت وزارت ورزش و جوانان برای احیای فوتبال گل کوچک تحت نظارتاین فدراسیون خبر داد.

در سال‌های نه‌چندان دور گل کوچک یکی از محبوب‌ترین و پرطرف‌دار‌ترین رشته‌های ورزشی بود که در سطح محلات و گذرگاه‌ها از رونق بیشتری برخوردار بوده‌است. در هر کوی ‌و برزن با دو دروازه و یک توپ پلاستیکی بساط گل کوچک پهن می‌شد و ساعت‌ها انجام این بازی شور و نشاط خاصی بر هر منطقه می‌بخشید.

این رشته زیبا و پر تحرک سال‌ها به دلایل مختلف فعالیتش محدود شد و گستردگی و عظمت خود را از دست داد. فدراسیون ورزش‌های همگانی با موافقت وزارت ورزش و جوانان برای احیای این رشته اقدام کرده‌است و مسلما در سطح استان‌ها و شهرستان‌ها با برنامه‌ریزی هیئت ورزش‌های همگانی، رونق بازار فوتبال گل کوچک در جذب بیشتر جوانان و بزرگسالان به ورزش و فعالیت‌های بدنی تأثیرگذار خواهد بود.

هیئت ورزش‌های همگانی استان اردبیل با توجه به عملکرد موفقی که در سال‌های اخیر داشته است مطمئناً در گسترش این رشته، برنامه‌ریزی خواهد کرد. وقتی مینی فوتبال براساس قوانین موجود تحت نظر فدراسیون همگانی فعالیت خود را آغاز کرد در همان گام اول هیئت فوتبال استان اردبیل در قبال آن موضع‌گیری نمود و مدارس فوتبال و دیگر وابستگان به هیئت را از حضور در رقابت‌های مینی فوتبال منع کرد. اقدام هیئت فوتبال در آن مقطع نمونه بارزی از رفتارهای خودمحورانه و پشت کردن به مقررات جاری در ارتباط با مینی فوتبال و همکاری هیئت‌های ورزشی برای گسترش ورزش بود.

امیدواریم این‌بار در قبال گل کوچک و واگذاری اداره امور آن به فدراسیون ورزش‌های همگانی برآشفته نشویم و اظهار نظر در مورد فوتبال، چه گل بزرگ و چه مینی و چه گل کوچک را فقط در حیطه خود تلقی ننماییم.

وزارت ورزش، مسئولیت امور مربوط به مینی فوتبال و گل کوچک را به فدراسیون و هیئت‌های ورزش همگانی سپرده است و استان ما تافته جدابافته‌ای نیست که این مصوبات را نپذیرد و در قبال عملکرد هیئت ورزش‌های همگانی سنگ‌اندازی نماید.

رقابت‌های فوتبال گل کوچک در کنار فعالیت گسترده مینی فوتبال می‌تواند برای رونق بخشیدن به فضاهای ورزشی و جذب علاقه‌مندان بیشتر میادین موفق عمل نماید. ان‌شاءالله.

فضای مجازی این روزها ناامن شده‌است. ناامن به این مفهوم نیست که در آن ششلول بندها با انواع اسلحه در انتظار چکاندن ماشه هستند. ناامن آن نیست که ممکن است به‌طور فیزیکی مورد حمله قرار بگیری و تاوان حرکت‌های اصولی و منطقی‌ات را بدهی. ناامن به این مفهوم نیست که توان حضور در این فضا را نداشته باشی چرا که با ورودت دهانت را ببندند و تا می‌توانند با ضربه‌های کمربند چرمی نوازشت بدهند.

ناامن یعنی فروریختن دیوار حرمت‌ها و رواج تهمت‌ها و پایمال کردن واقعیت‌ها و برچیدن بساط اعتماد و گستردن سفره دروغ و جانبداری‌های معنی‌دار.

ناامن یعنی دنیای سیاست را آلوده کردن و بر حقایق موجود در جامعه پشت پا زدن و به هر وسیله‌ای منافع خود و دوستان را تأمین نمودن و در این راه دیگران را قربانی کردن و بی‌آبرو نمودن.

ناامن یعنی در آستانه انتخابات صفر را صد و صد را صفر جلوه دادن. ناامن یعنی آمارهای ساختگی ارائه کردن و افکار عمومی را با یک مشت اطلاعات غلط بمباران نمودن. ناامن یعنی رواج بی‌اخلاقی و قربانی کردن منافع جامعه در پای منافع شخصی و باندی. ناامن یعنی نسبت‌های ناروا دادن و مردی و مردانگی را در پای چندرغازی تهوع‌آور قربانی کردن.

هر کسی که در ناامن کردن فضای مجازی کوچک‌ترین نقشی داشته باشد باید از خدا بترسد. قرار گرفتن در پشت اسامی جعلی و عقده خالی کردن در قالب ناشناس‌ها کجایش می‌تواند در زمره کارها و اقدامات قابل‌قبول قرار گیرد.

وقتی کارها برای خدا و نوشتن‌ها و ادعاها و میدان‌داری‌ها در راستای جلب رضایت خلق خدا نباشد اوضاع رفته‌رفته خطرناک می‌شود. گاهی وقت‌ها یک مطلب، یک جمله و یک اقدام می‌تواند مشت خیلی‌ها را باز بکند و نقاب از چهره خناسان کنار بزند. دراین‌حال کسانی که با نقابی بر چهره، عاملی برای بازی با حیثیت و آبروی دیگران بودند با دست خود آبرویشان را می‌برند تا دگربار نتوانند با رفتارهای دوگانه ادای مصلحان، مبارزه کنندگان با فساد و بی‌عدالتی را درآورند و سنگ مردم‌داری،حق‌جویی، جوانمردی، انسانیت، بزرگ‌مردی و پایبندی به اصول را به سینه بزنند.

ترس از این است که هر چه به اسفندماه نزدیک بشویم بر دامنه دروغ، ریا و تزویر و حمله به حق و حقیقت افزایش پیدا بکند و نامردی و چشم بر حقایق بستن به عادی‌ترین اعمال تبدیل گردد.

ولی درهرحال باید توجه داشت که:

و مکروا و و مکر‌الله والله خیر‌الماکرین

فرارسیدن ایام عزاداری سالار و سرور شهیدان، بهترین فرصت برای بیان خاطراتی از دوران نوجوانی و جوانی در ماه محرم است. دوران نوجوانی و جوانی ما  در ماه‌های محرم، سرشار از خاطرات خوب است، خاطراتی که   این روزها رو به رو شدن با موارد مشابه  آن‌ها شاید امکان‌پذیر نباشد. رفتارها و عملکردهایی که این روزها نمی‌توان ردپایی از آن‌ها پیدا کرد.

همه‌ساله با فرارسیدن ماه محرم در برخورد با مواردی از قبیل حضور مردم در دسته‌جات عزاداری و عشق و علاقه آن‌ها برای اقامه عزای سید شهیدان همیشه این فکر در ذهنم می‌چرخد که عجب دنیایی است دنیای عاشقان صادق و راستین حسین (ع).

از اولین روزهایی که توان حضور در محافل و مجالس را داشته‌ام مسجد و دسته عزاداری، نخستین مقصدم بوده است. محافل حسینی در تربیت و پایه‌ریزی شخصیت اجتماعی من و هم‌سن و سال‌هایم نقشی مهم و تأثیرگذار داشته است.

خاطراتی که از ماه محرم در ذهنم نقش بسته است نمادهایی هستند که نسل‌ها در بین مردم منطقه و به‌خصوص در محله پیر‌عبدالملک اردبیل رواج داشته است. خاطرات ماه محرم و حضور در عزاداری‌ها برای اکثریت مردم حسینی اردبیل خاطره‌انگیز است و به جرئت می‌توان گفت که باورها و اعتقادات اردبیلی‌ها بخشی از زندگی‌ آن‌ها را تشکیل می‌دهند.

بدون شک محرم و حال‌وهوای آن برای اردبیلی‌ها معنی و مفهوم خاصی دارد. در ده روز اول ماه محرم همه تبدیل به یک خانواده می‌شوند چرا که جمع شدن در زیر پرچم حسین(ع) جمع اردبیلی‌های پرشور را به یک خانواده بزرگ تبدیل می‌کند.

از عشق مردم اردبیل به حسین(ع) و علی اولاد حسین(ع) همین بس که در طول سال با برپایی هفته‌خوانی‌ها، هیئت‌ها و مجالس روضه، عاشورا‌‌ها را به‌هم پیوند می‌زنند و در هوای محرم و عاشورا روزگار می‌گذرانند.

برگزاری روضه ماهانه در منازل، سنت بسیار حسنه و با خروجی مناسب بود که متأسفانه این روزها بر پایی آن کم‌رنگ شده‌است. در شب اول هر ماه در اکثریت منازل در اردبیل با حضور یک روحانی، مجلس عزای حسین(ع) برای اهل خانه برپا می‌شد. در سال‌های اخیر برخی از جوانان پاک و بی‌ریا تلاش می‌کنند که این سنت حسنه را احیا نمایند.کاری که می‌تواند در ساختن آینده‌ای سرشار از پاکی، یک‌رنگی، امانتداری، صداقت و دوری از هرگونه کارهای زشت و ناپسند برای آینده‌سازان ایران اسلامی تأثیرگذار باشد.

خاطرات ماه محرم بیشتر به‌صورت شفاهی مطرح می شود. هر کس که خاطراتی از گذشته این ماه از پدران و پدر بزرگ‌ها شنیده و در ذهن‌ها ثبت نموده‌اند در محافل خصوصی  ودور همی ها طرح می کنند. در منطقه ما نیز بیشتر این خاطرات به روایت‌های شفاهی ختم می‌شود و امیدواریم که اهالی فن و محققین در جمع‌آوری این خاطرات و به یادگار گذاشتن آن‌ها برای نسل آینده اقدام نمایند. مطمئناً دراین‌راستا حمایت‌های لازم از سوی مسئولین فرهنگی می‌تواند به‌عنوان عامل محرکی در عملی شدن آن نقش آفرینی نماید.

در آستانه ماه محرم، تغییر چهره شهر و سیاه‌پوش شدن معابر و گذرگاه‌ها، من را به دورانی راهنمایی کرد که یادآوری آن‌ها برای پا به‌ سن‌گذاشته‎‌ای چون من موجی از غرور و افتخار در ثابت قدم بودن مردم در زنده نگه‌داشتن یاد و خاطره امامی بزرگوار و حماسه‌آفرینی چون او را موجب می‌شود. سیاه کردن کاغذ برای بیان برخی از خاطرات محرم در محله پیرعبدالملک و در فاصله دهه 50 تا دهه60، ممکن است عاملی برای زنده شدن گذشته‌های عزاداری برخی از عزیزان باشد.

مشق زنجیرزنی

به‌طور معمول هفته خوانی زنجیر‌زنان محله پیر‌عبدالملک بعد از عید قربان آغاز می‌شد. پنج‌شنبه‌ها بعد از نماز مغرب و عشاء در منزل یکی از اهالی محل مجلس عزا برپا می‌شد. در سه یا چهار روز مانده به آغاز مراسم سنتی تشت‌گذاری هفته‌خوانی‌ به مسجد منتقل می‌گردید. مهم‌ترین بحث در هفته‌خوانی مسجد، مشق زنجیرزنی بود.

در این شب‌ها تمرین چگونگی ورود به مسجد در حال زنجیرزنی، نحوه ایستادن و هماهنگی با سردسته و مداح برگزار می‌شد. این کار با سخت‌گیری تمام انجام می‌گردید و بزرگانی چون مرحوم حاج جبار غفاری بر حسن تمرین نظارت می‌کردند. اتفاق می‌افتاد که در یک شب چگونگی ورود به مسجد چندین‌بارتکرار می‌شد و تا زمانی‌که زنجیرزنان نمی‌توانستند رضایت مرحوم غفاری را تأمین بکنند تمرین یا مشق زنجیر زنی ادامه پیدا می‌کرد.

حرمت‌ها و جایگاه‌ها

جوان‌ها جرئت اظهارنظر و سرپیچی از دستوربزرگان و ریش‌سفیدان را نداشتند. پرهیز از هرگونه حرکت اضافی، احترام به بزرگ‌ترها و حفظ حرمت رؤسای محله از خصوصیاتی بود که سال‌ها بر فضای مدیریتی مسجد پیر عبدالملک و دسته زنجیرزنی سایه انداخته بود.

خدایش بیامرزد، مرحوم حاج محمد برنجی یکی از افتخارات بزرگ محله بود. او وقتی به مسجد وارد می‌شد همه در حال خبردار قیام می‌کردند و روی حرفش حرفی نمی‌زدند.

چایخانه مسجد، قانون مخصوص به خود داشت. هر کسی که از راه می‌رسید امکان ورود به آن مکان را نداشت. گاهی اتفاق می‌افتاد که بیش‌از ظرفیتش نیروی جوان برای خدمت را پذیرا می‌شد و در مواقعی صحبت‌های بلندتر به داخل مسجد نفوذ می‌کرد. حضور حاج محمد برنجی در مقابل چایخانه و نگاه معنی دارش، سکوت مطلق را بر چایخانه حاکم می‌کرد.  من در دورانی که در دبیرستان تحصیل می‌کردم یکی از خدمتگزاران چایخانه و مأمور توزیع چای در بین عزاداران بودم.

رفتار و برخورد بزرگان و زحمتکشان مسجد در دهه‌های ۴۰ ،۵۰ و ۶۰ برای نوجوانان و جوانان آن ایام الگوی تمام‌عیار بود. سلامت نفس، مدیریت اصولی، برخورد عادلانه و تعصب به محله از ویژگی‌هایی بودند که تنفس در فضای محله و مسجد را زیباتر و دلچسب‌تر می‌نمود.

روحشان شاد و یادشان گرامی باشد عزیزانی چون مرحوم امیر عمی و مرحوم زینی کسلائی در کفشداری و چا‌یخانه مسجد که نمونه بارزی از انسان‌های صادق و بامعرفت بودند.  منِ نگارنده‌ی این سطور از آن دو عزیز بسیار آموخته بودم. از آثار تربیتی نقش بسته در نهاد ماست که الآن هم جرئت حضور در چایخانه بدون برنامه و صرفاً تماشا را ندارم. اگر چنین امری اتفاق بیفتد هر لحظه احساس می‌کنم که امیر عمی و  آقا زینی با رفتار اصولی‌شان می‌فهمانند که باید فضا را برای کسانی که به حکم وظیفه کار دارند خالی نمایم.

به‌هرحال نوجوانان و جوانان آن سال‌ها هیچ رفتار و اقدامی خارج از چهارچوب حرمت و احترام به بزرگان انجام نمی‌دادند. آن‌ها طوری تربیت یافته‌اند الان که خودشان در عرصه پیری وارد شده‌اند در قبال نام و ذکر  آن‌ها پا می‌چسباند و با تمام وجود به روح بلند‌شان درود و سلام می‌فرستند.

بعد از فوت حاج‌محمد برنجی مرحوم حاج کریم صالحی یکی از نیکان روزگار و از بزرگان منطقه، مسئولیت محل را برعهده گرفت. این دو بزرگوار را نمی‌توان فراموش کرد. همه رفتارها و برخوردهای آن‌ها برای جوانان آموزنده و الگو بودند.

حاج‌محمد برنجی‌ها و حاج کریم صالحی‌ها برای محله پیر عبدالملک چهره‌های تکرار نشدنی هستند. در ایام محرم و در تجمع‌های جوانان باید چهره‌هایی چون مرحوم برنجی و صالحی توسط بزرگان محله معرفی شوند تا آن‌ها با افتخارات منطقه و کسانی که در ایام یاد شده در اداره امور شهر تأثیرگذار و وجودشان تکیه‌گاهی برای ساکنین محله بود بیشتر آشنا شوند.

عبا پوشان

برای اقامه عزای حسین(ع) در اردبیل فصول سرد و گرم و وضعیت آب‌وهوایی تأثیر چندانی ندارد. در سردترین ایام سال و در یخبندان کوچه‌ها و گذرگاه‌ها و یا در روزهای گرم و طاقت‌فرسا همه می‌آیند و با پیراهن مشکی دست رد بر سینه سرما و گرما می‌زنند. در یک کلام برای اردبیلی‌ها برپایی عزای حسینی و حضور گسترده در آن اهمیت دارد و برودت هوا در قبال آتش عشق حسین(ع) و یارانش برای ممانعت از حضور در عزاداری‌ها کارساز نمی باشد.

در یکی از سال‌هایی که ماه محرم با فصل زمستان هم‌زمان بود بارش شدید برف و سرما و بوران و طوفان حرکت دسته‌جات عزاداری را درشب‌ها با کندی روبرو کرده بود به‌طور خودجوش استفاده از عبا در بین زنجیر‌زنان محله پیر‌عبدالملک رایج شد. در شب‌های ماه محرم و به‌هنگام حضور در مساجد و محلات، اکثریت زنجیرزنان عبا بر تن می‌کردند. این اقدام برای ممانعت از  سرماخوردگی و به‌خصوص در لحظاتی که با بدنی عرق کرده فاصله‌ی دو مسجد طی می‌شد بسیار کارساز بود.

مرحوم پدرم عبای مشکی ضخیمی داشت که می‌گفت در یکی از سفرهایش به کربلا تهیه کرده بود. عبا را به من داد تا من جوان نیز از قافله عبا‌پوشان محله عقب نمانم. این عبا را هنوز هم دارم و برای روسیاهی چون من بسیار ارزشمند است. این رسم در یکی دو سالی که زمستان و ماه محرم همراه بودند در دسته زنجیرزنی محله اجرا می‌شد و متأسفانه با گذشت زمان این هم دچار فراموشی گردید.

چراغ زنبوری

روابط بین دو محله دروازه و پیر‌عبدالملک بی‌نظیر است. احترام متقابل و صمیمیت بین اهالی این دو محله در دسته‌جات عزاداری ده روز اول ماه محرم زبانزد خاص‌وعام می‌باشد.

در چهارمین روز از ماه محرم که نوبت عزاداری محله عالی قاپو و شعبات تابعه در بازار و مسیرهای تعیین‌شده است در محله پیر‌عبدالملک از اوایل صبح جنب‌وجوش خاصی دیده می‌شود. محوطه مسجد و مسیر حرکت اولین دسته محله عالی‌قاپو آب‌پاشی می‌شود. اهالی محل از پیر و جوان تا ساعت ۱۰ خود را به محوطه مقابل مسجد می‌رسانند تا با حمل پرچم و طوق محله استقبال باشکوهی از عزاداران عالی‌قاپو داشته باشند.

در تقسیم‌بندی‌های انجام‌یافته، این دو محله نعمتی و حیدری برادرند و بین آن‌ها از سال‌های دور پیوند ناگسستنی حاکم بوده‌است. در مراسم استقبال حسینیان پیر‌عبدالملک از اولین دسته عزاداری محله عالی‌قاپو، مراسم به‌هم رسیدن طوق‌های دو محله اوج استقبال می‌باشد، استقبالی که با شور حسینی همراه بوده و صحنه‌های بسیار جالب و ماندنی از علاقه‌مندی مردم منطقه به حسین(ع) و اولاد حسین(ع) دارد.

تا آن‌جایی‌که به یاد دارم تا اواخر دهه‌ی ۵۰ یکی از برنامه‌های بسیار مطلوبی که توسط حسینیان دو محله اجرا می‌شد حمل چراغ زنبوری در استقبال از یکدیگر در شب‌های ماه محرم بود.

براساس یک رسم قدیمی، زنجیر زنان محله پیر عبدالملک در شب هشتم ماه محرم برای عزاداری به محله عالی قاپو می‌روند و حسینیان عالی‌قاپو نیز در شب نهم در محله پیر‌‌عبدالملک حضور پیدا می‌کنند.

در شبی که باید دسته عزاداری عالی‌قاپو به پیرعبدالملک بیاید نیم‌ساعت قبل‌از موعد مقرر حرکت آن دسته، جوانان محله پیر‌عبدالملک تعدادی چراغ زنبوری روشن را تا مسجد عالی‌قاپو حمل می کردند  و منتظر حرکت دسته‌ی این محله می‌شدند تا آن‌ها را تا محله پیر‌عبدالملک همراهی کنند و به‌این‌ترتیب مسیرشان را روشن نمایند. البته عین این حرکت توسط اهالی دروازه در شب هشتم برای زنجیرزنان پیر‌عبدالملک انجام می‌شد.

در نهمین روز از ماه محرم وقتی زنجیرزنان نواب صفوی به‌عنوان آخرین دسته محله طوی، مسجد پیر‌عبدالملک را ترک می‌کردند جوانان بلافاصله چراغ‌های زنبوری را با بررسی نفت و توری روشن می‌کردند و منظره‌ی خاصی به ورودی مسجد می‌دادند تا زمانی‌که دستور حرکت به سمت محله عالی قاپو توسط ریش‌سفیدان صادر می‌شد.

لذت و شیرینی لحظاتی که برای اولین‌بار اجازه حمل چراغ زنبوری تا محله عالی‌قاپو را پیدا کردم قابل فراموشی نیست. آرزویم بود که به موقعیتی برسم تا من نیز در زمره حمل‌کنندگان چراغ در استقبال از عزاداران دروازه قرار بگیرم. آن لحظات در ذهن من نقش بسته و هنوز هم با گذشت ۵۰ سال از آن ‌اتفاق، همه لحظات حرکت از پیر‌عبدالملک تا دروازه و بازگشت در مسیر را می‌توان مرور کرد و با آن روزهای سرشار از محبت، احترام، صمیمیت و عشق به حسین زندگی کرد و نفس کشید.

دهه پنجاه به نیمه نرسیده بود که این سنت حسنه به فراموشی سپرده شد. وقتی روشنائی مسیرها و کوچه‌ها تأمین ‌شد و زمانی‌که با خیابان‌کشی‌ها، مسیرهای رفت‌وآمد آسان‌تر شد برای حمل چراغ‌های زنبوری در استقبال از عزاداران نیازی احساس نگردید و کم‌کم از برنامه‌های قابل‌اجرا در عزاداری‌های ده روز اول ماه محرم حذف و به فراموشی سپرده شد.

اسطوره مداحی محل

از دوره نوجوانی برای ما چنین تفهیم شده بود که محلات شش‌گانه به دلیل موقعیت خاص باید از مداحان نامی و آشنا به رموز مداحی استفاده نمایند. برای ما مداحی که بتواند صادقانه در خدمت حسینیان باشد و از طرف دیگر حضورش در کنار عزاداران محله سال‌ها استمرار داشته باشد آرزویی بزرگ محسوب می‌شد.

با احترام به همه عزیزانی که در طی سال‌های مختلف با دسته زنجیرزنی محله همکاری کرده‌اند باید اعتراف بکنم که برای من نزدیک به ۳۰ سال مداحی حاج عبدالحسین نجار باشی لحظه لحظه‌اش خاطره بوده‌است. این‌که مداح نامداری بتواند به مدت ۳۰ سال همراه و هم‌قدم زنجیر‌زنان محله باشد پیام‌های مختلفی می‌تواند در دل خود داشته باشد. اهمیت دادن به عزاداری و دوری از حاشیه‌ها و پشت کردن به ریا و خودنمایی‌ها و توجه به ادب و متانت مجالس و بالاتر از همه در نظر گرفتن فلسفه عزاداری و معامله نکردن بودن‌ها و مداحی‌ها با مادیات و در رأس قرار گرفتن معنویت و عظمت عزاداری و حفظ آبرو و شأن مداح و زنجیرزنان از جمله این پیام‌ها هستند.

حاج عبدالحسین نجار باشی در سی سال حضور در محله پیر‌عبدالملک به بخشی از تاریخ این محله تبدیل شده‌است. امضای قرارداد مداحی بین محل و مداح در ادبیات رایج منطقه به سرخط معروف است. معمولاً زمانی‌که نوحه خوان معروف برای محله‌ای سرخط می دهد مبلغ قرارداد و مبلغی که به‌عنوان تبرک باید پرداخت شود گاهی وقت‌ها به سوژه روز تبدیل می‌گردد ولی به جرئت می‌توان گفت که در طول سی سال مبلغی را که باید به وی پرداخت می‌شد حتی همه اهالی محله مطلع نمی‌شدند. مفهوم این ادعا جز اهمیت ندادن به مادیات در اقامه‌ی عزا چیز دیگری نمی‌تواند باشد. اتفاقی که از نوحه‌خوانان پاک و صادق و عاشقی همچون نجار‌باشی انتظار می‌رود.

برای من که سی سال به‌عنوان عضو کوچکی از زنجیر‌زنان محله در خدمتش بودم همه دو بیت‌ها، نوحه‌ها و جوشی‌‌هایش خاطره‌انگیز و یادآور بهترین ایام و ساعات عزاداری بوده‌است. حاج عبدالحسین نجار باشی برای من که در سال‌های آخر عمرم می‌باشم همچنان نوکری با وقار، مداحی سالم و عاشقی بی ریا است. او هنوز هم با صدای گرمش به زیبایی مصائب حسین(ع) و خاندانش را به تصویر می‌کشد و در اقامه عزای ارباب در منطقه نقش آفرینی می‌کند.

برای این مداح عاشق و دل‌سوخته از خداوند بزرگ سلامتی تن، تأثیر نفس بیشتر و طول عمر آرزو می‌نمایم.

دعای مخصوص تشت‌گذاری

تشت‌گذاری محله پیر‌عبدالملک در کنار تشت‌گذاری مسجد جامع در طی سال‌ها از شکوه بیشتری برخوردار بوده‌است. ازآن‌جایی‌که آخرین مراسم تشت‌گذاری محلات شش‌گانه در محله پیر‌عبدالملک است استقبال خوبی از آن به عمل می‌آید به‌طوری‌که مراسم و حضور دسته‌جات شعبات بعداز نماز ظهر و عصر آغاز و حداقل تا ساعت ۲۲ ادامه پیدا می‌کند.

ورود تشت‌ها به مسجد بردوش بزرگان و صاحب‌نامانی چون مرحوم حاج محمد برنجی، مرحوم حاج اژدر مولا زاده، مرحوم حاج جبار غفاری و …. نشان از عظمت و بزرگی مراسم بود. وقتی در میان گریه و زاری و شیون حاضرین تشت‌ها در محل مخصوص خود قرار می‌گرفتند و سینه‌زنی حاضرین با ندای “الدخیل یا اباالفضل” به پایان می‌رسید قرائت دعای پایان مراسم حال‌وهوای دیگری داشت. سال‌ها این وظیفه بر عهده مرحوم حاج یحیی حمیدی بود. او با چشمانی اشک‌بار و دستانی بلند شده به سوی آسمان و با سرازیر شدن قطرات اشک با حزن و اندوهی فراوان دعای مراسم را قرائت می‌کرد. آن مرحوم در دهه‌ی ۵۰ ساکن تهران بود ولی در روز تشت‌گذاری خود را به اردبیل می‌رساند و در کنار عزاداران قرار می‌گرفت.

من عاشق دعاهای مرحوم حاج یحیی حمیدی بودم. در مقابل تشت‌ها  در کنار وی می‌ایستادم و تا پایان دعا در قرائت با وی همراهی می‌کردم. برای حضور در تشت‌گذاری و قرائت دعای مخصوص همراه با مرحوم حمیدی یک سال انتظار می کشیدم، چه روزهایی بود و چه عشق و علاقه‌ای مثال‌زدنی و افتخارآمیز.

شیرکاکائو

توزیع شیرکاکائو در دسته عزاداری محلات ششگانه از رسم‌های فراموش‌شده می‌باشد. هر وقت دسته عزاداری محلات گازران، طوی، سرچشمه، دروازه و اوچدکان در مسجد پیر‌عبدالملک عزاداری می‌کردند به پاس حرمت محلات در بین آن‌ها شیرکاکائو پخش می‌شد.

شیرکاکائو در قوری‌های چینی توسط خدمت‌گزاران و در فنجان‌های کوچک و بسیار شیک به عزاداران ارائه می‌شد.

اصولاً برای نوجوانان خوردن شیرکاکائو در دسته عزاداری یک رؤیا بود و من که همیشه از عوامل چایخانه بودم درصورتی‌که بعد از بدرقه‌ی میهمانان، چیزی از شیرکاکائو باقی می‌ماند بی‌نصیب نمی‌ماندم.

البته در آن مقطع برخی‌ها مخالف توزیع شیرکاکائو برای یک دسته خاص بودند و آن را نوعی تبعیض تلقی کرده و دور از شأن مجلس عزای ارباب می‌دانستند. البته این رسم خیلی جلوتر از دیگر رسوم فراموش شد.

بحث تبعیض و عدم رعایت بهداشت در استفاده‌ی مکرر از فنجان از مهم‌ترین دلایل برچیده شدن بساط توزیع شیر کاکائو می‌تواند به حساب آید. با همه این تفاسیر آماده کردن و توزیع شیرکاکائو خود عالم دیگری داشت، دنیایی که همچنان در دفتر خاطرات ایام محرم افرادی چون من به یادگار باقی‌مانده است.

مطالبی که نوشته شد بخشی از خاطرات ماه‌های محرم در سال‌های نه‌چندان دور بود. خاطراتی که در محله پیر‌عبدالملک، محله صمیمیت‌ها، محبت‌ها، عشق، وفا، دوستی‌ها و یک‌رنگی‌ها اتفاق افتاده است. مسلماً اگر باز فرصتی پیش آید می‌توان این خاطره‌نویسی را ادامه داد.

وقوع سیلاب‌های مکرر امسال بیش از ۱۵۰ هزار میلیارد ریال خسارت در بخش‌های مختلف استان اردبیل برجای گذاشته و جان دست کم هشت نفر را گرفته است. به عقیده کارشناسان اجرای طرح‌های آبخیزداری می‌تواند ضمن کاهش مخاطرات سیلاب، هم جلوی فرسایش سطحی خاک را بگیرد و هم زمینه ساز ذخیره آب باشد.

به گزارش ایرنا، وقوع سیلاب‌های طغیانی نه تنها منجر به فرسایش شدید سطح حوضه آبخیز و رودخانه می‌شود، بلکه خسارت‌های هنگفتی به جاده‌ها، تاسیسات، پل‌ها، کانال‌های انتقال آب، اراضی کشاورزی و مناطق مسکونی وارد می‌کند. افزایش جمعیت و دخالت بیش از حد بشر در طبیعت همراه با ضعف و ناکارآمدی دستگاه‌های مربوطه، دخل و تصرف بی‌رویه در حریم رودخانه‌ها و توسعه بی‌برنامه شهرها نیز خسارت‌های این پدیده طبیعی را افزایش داده است.

در حال حاضر بشر به تنهایی و بدون داشتن ابزارهای پیشگیری از مهار مخاطرات طبیعی از جمله سیل عاجز و ناتوان است ، بنابراین برای جلوگیری از وقوع سیلاب و اثرات مخرب آن بهترین راهکار اجرای سیل‌بندها، آبخیزداری و آبخوان‌داری، سد سازی و ایجاد کانال‌های آب است که اقدامات انجام گرفته در این حوزه‌ها در مقایسه با وسعت خرابی‌ها چندان قابل توجه نبوده و نیاز است قبل از وقوع رویداد و حوادث طبیعی اقدامات پیشگیرانه از جمله تسریع در طرح‌های آبخیزداری صورت بگیرد تا مبادا در سال‌های آینده مخاطرات تلخ سیلاب در استان تکرار شود.

امروزه آبخیزداری و آبخوان‌داری راهی است که نه تنها از تخریب بیشتر طبیعت جلوگیری می‌کند، حتی می‌تواند در صورت جدیت و اهتمام دستگاه‌ها و نهادهای ذیربط دشت‌ها و مراتع تخریب شده را احیا کرده و پوشش گیاهی را به دشت‌ها و مراتع برگرداند.

کنترل رسوبات و کاهش خسارات ناشی از سیلاب، حفاظت آب و خاک و جلوگیری از فرسایش و بهبود شرایط زیست محیطی، کاهش خسارات ناشی از خشکسالی و تغذیه سفره‌های زیرزمینی، بهبود اشتغال و ارتقای سطح درآمد روستاییان و آبخیزنشینان و بالا بردن ارزش تفرجگاهی مناطق تحت پوشش طرح‌های آبخیزداری از جمله اهداف آبخیزداری می‌باشد.

کارشناسان می‌گویند اجرای طرح‌های آبخیزداری زمینه جلوگیری از سیلاب، فرسایش خاکف تثبیت خاک، افزایش ذخیره آب و حفظ و احیای پوشش گیاهی می‌شود.

حوضه آبخیز عرصه‌ای است که رواناب ناشی از بارش بر روی آن از طریق آبراهه‌ها جمع‌آوری و به یک خروجی نظیر رودخانه، آب‌انباشت، تالاب، دریاچه یا دریا هدایت می‌شود و انجام عملیات آبخیزداری و آبخوان‌داری می‌تواند تا حد زیادی از بروز سیلاب‌های مخرب، پرشدن سدها توسط رسوبات، تخریب عرصه‌های منابع طبیعی و تشدید وقوع بلایای طبیعی جلوگیری کند.

راهکارهای جلوگیری از خطرات سیلاب

هاشم فرزانه ، کارشناس آبخیزداری در گفت و گو با ایرنا گفت: با آبخیزداری و آبخوان داری می‌توان به راحتی جلوی سیل را گرفت. با این روش، بخش قابل توجهی از بارندگی را می‌توان در بالادست به زمین نفوذ داد و به بخش زیرسطحی آب منتقل کرد. به علاوه اینکه موج سیل را با تاخیر مواجه و از دبی اوج آن به مقدار قابل ملاحظه کاست.

وی افزود: اکنون دستگاه‌های متولی مجبور هستند چنین اقداماتی را برای جلوگیری از خسارات مالی و جانی حاصل از سیلاب انجام دهند و این نیازمند تامین بودجه و اعتبار لازم می‌باشد.

فرزانه ادامه داد: همچنین لازم است که فناوری را در نظام معماری و شهرسازی رسوخ دهیم و تجدید نظری در آیین نامه‌های ساختمان و شهرسازی داشته باشیم و از این به بعد نیز اگر چنین بارندگی‌هایی داشته باشیم که از آبراهه‌های بالادست به اردبیل منتهی شود در صورت استفاده نکردن از فناوری اتفاقات مشابه زیانباری به وقوع می‌پیوندد.

آبخیزداری و آبخوان‌داری راهی است که نه تنها از تخریب بیشتر طبیعت جلوگیری می‌کند، حتی می‌تواند در صورت جدیت و اهتمام دستگاه‌ها و نهادهای ذیربط دشت‌ها و مراتع تخریب شده را احیا کرده و پوشش گیاهی را به دشت‌ها برگرداند.

این کارشناس منابع طبیعی و آبخیزداری گفت: آبخیزداری و آبخوان‌داری از فناوری‌هایی هستند که با توسعه آن می‌توان شاهد کاهش میزان خسارت سیل بود ، ضمن اینکه در کنار این‌ها باید مانع از ساخت و سازها در حاشیه رودخانه‌ها و آبراهه‌ها شویم.

فرزانه اظهار کرد: با توسعه سطوح آبگیر باران در موقعیت‌های مختلف به صورت متراکم و غیر متراکم در بالادست هم می‌توان جلوی سیلاب‌ها را گرفت.

وی افزود: در زمینه آبخیزداری و آبخوان باید به صورت جدی و فراگیر در استان اقداماتی انجام شود که بتوان به موقع جلوی ضررها را گرفت.

ضرورت نگاه جامع به طرح‌های آبخیزداری

یکی از چالش‌های اساسی آبخیزداری در شرایط کنونی نبود تداوم و یکپارچگی و نگاه جامع است. طرح‌ها و برنامه‌ریزی‌های آبخیزداری برای اینکه موفق باشد باید یکپارچه و منظم باشد اما متاسفانه به علت وجود مشکلات مالی و اقتصادی و نبود اختصاص بودجه کافی، معمولاً یکپارچگی لازم وجود ندارد.

در همین زمینه سیدکمال الدین میرجعفریان ، معاون امور عمرانی استاندار اردبیل در نشست مدیریت جامع آبخیزداری استان اردبیل گفت: هماهنگی تمامی دستگاه‌های اجرایی در مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز و جلوگیری از اقدامات مخرب که موجب بروز سیل و فرسایش و رسوب می‌شود بسیار ضروری است.

وی خواستار اهتمام جدی در تخصیص اعتبارات برای اجرای طرح‌های آبخیزدرای در استان شد و ادامه داد: تشکیل منظم جلسات کارگروه آبخیزداری در استان و شهرستان‌ها، تشکیل کمیته فنی، تشکیل خیران آبخیزداری، اهتمام ویژه به تشکیل شوراهای برنامه‌ریزی و توسعه استان و انجام مطالعات آبخیزداری در نقاط بحرانی و سیل‌خیز از جمله اقداماتی است که باید برای جلوگیری از مخاطرات سیل مورد توجه قرار بگیرد.

معاون امور عمرانی استاندار اردبیل همچنین با اشاره به مزیت‌های آبخیزداری در استان افزود: تغذیه سفره آب‌های زیرزمینی، پیشگیری از فرسایش خاک و سیلاب‌های شدید ، تقویت پوشش گیاهی و پایین آوردن خسارت‌های سیل به کمک تغذیه سفره آب‌های زیرزمینی و بالابردن بازده بخش کشاورزی از جمله مزیت‌های آبخیزداری است.

اجرای ۲۲ سازه آبخیز در استان اردبیل

اجرای طرح‌های آبخیزداری در استان اردبیل علاوه بر ممانعت از پایین آمدن سطح آب‌های زیرزمینی و ذخیره آب راهکار اساسی برای کنترل و کاهش خسارات ناشی از سیلاب است که تحقق این امر مستلزم مشارکت همگانی دستگاه‌های مربوطه در تامین اعتبارات لازم برای تکمیل طرح‌های آبخیزداری در استان است.

محمود قلی‌زاده ، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل گفت: از سال گذشته تاکنون ۲۲ سازه آبخیزداری در ۱۹ حوزه آبخیز با تامین اعتبارات لازم اجرا شده که نقش موثری در جلوگیری از مخاطرات طبیعی بویژه سیلاب استان داشته است.

وی با بیان اینکه برای اجرای این طرح‌ها ۵۲۰ میلیارد ریال اعتبار مصوب شده که تاکنون ۲۷۵ میلیارد ریال آن تخصیص یافته است، افزود: در سال جاری هم برای تسریع طرح‌های آبخیزداری ۲ هزار میلیارد ریال اعتبار پیشنهاد شده که امید است این اعتبارات به موقع پرداخت شود.

آبخیزداری و آبخوان داری از فناوری‌هایی هستند که با توسعه آن می‌توان شاهد کاهش میزان خسارت سیل بود ضمن اینکه در کنار این‌ها باید مانع از ساخت و سازها در حاشیه رودخانه‌ها و آبراهه‌ها شویم.

این کارشناس منابع طبیعی اظهار کرد: در سال‌های اخیر بیش از ۹۰۰ سازه مکانیکی در استان اجرا شده که با اجرای این طرح‌های آبخیز سالانه ۲۲ میلیون متر مکعب آب در این سازه‌ها ذخیره‌سازی شده است.

وی با اشاره به اثرات طرح‌های آبخیزداری و نقش آن در کنترل سیلاب افزود: با توجه به اینکه کشور ما جزو مناطق خشک و نیمه خشک بوده و از یک اکوسیستم ناپایدار و شکننده برخوردار است، اجرای طرح‌های آبخیزداری می‌تواند نقش موثر و مهمی را در کنترل سیلاب ایفا کند.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل کنترل سیل و رسوب ، کاهش فرسایش خاک و جلوگیری از پر شدن سدهای بزرگ، تغذیه سفره های آب زیرزمینی و چشمه‌ها و قنات‌ها، افزایش بازدهی سدهای استان با کنترل رسوب، افزایش تولید علوفه و ایجاد محیط امن برای زیست حیوانات را از جمله اهداف آبخیزداری ذکر کرد.

قلی‌زاده با اشاره به تشکیل دبیرخانه مدیریت جامع حوزه آبریز در استان اردبیل گفت: با توجه به سیل‌های اخیر در سطح کشور، مقرر شد دبیرخانه مدیریت جامع حوزه آبریز در استان‌ها و شهرستان‌ها تشکیل شده و موضوع مخاطرات طبیعی از جمله سیلاب مورد پیگیری قرار بگیرد.

وی در ادامه اجرای طرح آبخیز در سطح ۱۳ هزار هکتار در شهرستان گرمی را یادآور شد و گفت: اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان، حوضه زیوه گرمی را به مساحت۱۳ هزار هکتار برای اجرای طرح آبخیز پیشنهاد کرد که برای مطالعه آن یک میلیارد ریال اعتبار اختصاص یافته و نیاز است برای تکمیل مطالعه طرح، اعتبار موردنیاز آن تامین شود.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل درباره اجرای حوزه آبخیز دیزج و سلاله گرمی برای جلوگیری از سیلاب اظهار کرد: برای مطالعات ۲ حوضه دیزج و سولاله که جزو مناطق سیل‌خیز شهرستان گرمی هستند، اعتبار مورد نیاز اختصاص یافته و اگر مسئولان اهتمام داشته و اعتبارات لازم را اختصاص دهند می‌توان مناطق بحرانی را شناسایی و طرح را اجرا کرد.

وی بیان کرد: تاکنون ۴۴ سازه مکانیکی در شهرستان گرمی اجرا شده و مطالعات آبخیزداری در سطح ۳۹ هزار هکتار هم در دست مطالعه است که نقش موثری در مهار و اثرات مخرب سیل دارد.

قلی‌زاده اظهار کرد: همچنین در سال‌های اخیر در شهرستان بیله‌سوار ۱۴ هزار هکتار در قالب سه حوضه آبخیز مطالعه و ۶۳ سازه آبخیز هم اجرا شده است.

آبخیزداری تا چه اندازه جلوی سیلاب را می‌گیرد؟

در منطقه‌ای که طرح‌های آبخیزداری در آن اجرا شده سیلاب مهار شده است اما در منطقه‌ای که طرح آبخیزداری در آن اجرا نشده، خطرات و خسارت‌های جبران‌ناپذیری را به بار آورده است و این نشان می‌دهد اجرای طرح‌های آبخیزداری و آبخوان‌داری می‌تواند به میزان قابل توجهی جلوی خسارت‌های سیلاب را بگیرد.

رضا قانع مقدم، معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل در رابطه با اینکه طرح‌های آبخیزداری تا چه اندازه در مقابله با سیل موثر است، گفت: اگر آب، خاک، پوشش گیاهی مرتع و جنگل مدیریت شود با آبخیزداری می‌توان جلوی سیلاب را گرفت و هدف آبخیزداری هم این است که در نقطه‌ای که بارش وجود دارد با اقدامات سازه‌ای و غیرسازه‌ای بتوان جلوی سیلاب را گرفت.

وی با بیان اینکه یکی از اثرات مخرب سیلاب، فرسایش خاک است، افزود: در اثر سیلاب در حوزه سفیدرود که ۳۸۲ هزار هکتار مساحت دارد سالانه نزدیک ۱۴ تن در هکتار، در حوضه قوری چای ۵۰ تن، بالهارود ۱۹ تن و ارس هم ۱۳ تن فرسایش خاک اتفاق می‌افتد.

در اثر سیلاب در حوزه سفیدرود سالانه نزدیک ۱۴ تن در هکتار، در حوضه قوری چای ۵۰ تن، بالهارود ۱۹ تن و ارس هم ۱۳ تن فرسایش خاک اتفاق می‌افتد

قانع مقدم ادامه داد: برای جلوگیری از تداوم این وضعیت، مطالعات تفصیلی در ۴۷۸ هزار هکتار از اراضی استان انجام شده و ۷۸ هزار هکتار هم در حال مطالعه است و علاوه بر این در حوضه بالهارود هم در سال‌های اخیر ۱۸۰ هزار هکتار عملیات آبخیزداری اجرا شده و ۱۵ هزار هکتار دیگر هم در نقاط مختلف استان در دست اجرا می‌باشد.

وی با بیان اینکه اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان در چهار بخش عملیات مکانیکی، عملیات بیولوژیکی، عملیات بیل مکانیکی و مدیریت حوضه مطالعات تفصیلی انجام داده است، بیان کرد: این موارد عملیات مکانیکی هزینه‌بر می‌باشد و عملیات آبخیزداری کم هزینه‌تر از اقدامات سازه‌ای مانند سدسازی است.

معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل در خصوص اقدامات این اداره کل برای حفظ منابع آب و خاک و آبخیزداری در مناطق سیل‌خیز استان گفت: در شهرستان گرمی عملیات آبخیزداری را در سطح ۹ هزار هکتار در دست مطالعه داریم و تاکنون هم ۴۴ سازه مکانیکی در این منطقه اجرا شده که نقش موثری در مهار اثرات مخرب سیل اخیر داشته است و برای این کار ابتدا باید کل استان پیمایش و شناسایی شده و نقشه مناطق سیل‌خیز استخراج و حوزه‌بندی و مطالعه شود تا عملیات اجرایی بر اساس این داده‌ها اجرا شود.

قانع مقدم اظهار کرد: ما بر اساس این مطالعات اعتبارت مورد نیاز برای اجرای آبخیزداری را درخواست می‌کنیم، اما باید توجه داشت که در این زمینه اعتبارات استانی قابل توجهی وجود ندارد و باید اعتبار ملی اختصاص یابد.

وی تصریح کرد: واقعیت این است که اجرای طرح‌های آبخیزداری به مساعدت و همت مقامات ارشد استان و کشور نیاز دارد و در سال ۱۴۰۰ در مجموع ۴۴۹ میلیارد ریال برای آبخیزداری استان مصوب شده بود که از این رقم تاکنون ۲۱۰ میلیارد ریال تخصیص یافته است.

قانع‌مقدم با اشاره به اینکه اجرای هر مترمکعب عملیات آبخیزداری بیش از ۱.۵ میلیون تومان هزینه دارد، افزود: با توجه به حجم و وسعت کار اگر بخواهیم کار اساسی برای پایدارسازی حوضه آبخیز انجام دهیم، باید در قالب مدیریت جامع حوضه آبخیز تمام دستگاه‌ها و عوامل اجرایی وارد کار شده و برنامه‌های پیشنهادی در راستای پایدارسازی حوزه اجرا شود.

معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل بیان کرد: اداره کل آبخیزداری و منابع طبیعی استان اردبیل مطالعه ۱۳ هزار هکتار از اراضی را پیشنهاد کرده است که برای اجرای آن تنها یک هزار میلیارد ریال اختصاص یافت در حالی که فقط بخش مطالعات حوضه آبخیز بین پنج تا ۶ هزار میلیارد ریال هزینه می‌خواهد.

بر اساس این گزارش، اجرای طرح‌های عمرانی، چرای بی‌رویه، مصارف کشاورزی فشرده و آتش‌سوزی پیامدهایی چون سیل‌های ویرانگر، فرسایش خاک حاصلخیز ، از بین رفتن پوشش گیاهی، پر شدن مخازن سدها و خشک شدن چشمه‌ها را به دنبال داشته که تقریبا خیلی از استان‌ها و از جمله استان اردبیل با آن دست به گریبان هستند.

تکمیل طرح‌های آبخیزداری و اهتمام مسئولان به آن، ضمن حفظ و مدیریت درست منابع استراتژیک آب و خاک، جلوگیری از سیلاب و خطرات آن ، استان اردبیل را در مسیر توسعه پایدار قرار می‌دهد.