دگرگونی ذائقه خبری ایرانیان

■دکتر حجت اله عباسی // پارادایم شیفت فناوری اطلاعات و ارتباطات، گسل های جدیدی را در سپهر اطلاعاتی فعال کرده و موجب کوچ مخاطبان سیاره رسانه های سنتی به سیاره رسانه های فرامدرن شده است.
■ تاثیر پذیری همه زوایای زندگی و کسب و کار از این انقلاب فناورانه، عرصه خبر را نیز از امواج پرخروش خود بی نصیب نگذاشته است.
■ این طوفان اطلاعاتی با مجموعه ای سترگ از کارکردها و کژکارکردها، ذائقه رسانه ای و خبری ایرانی ها را تغییرات اساسی داده است.
■ در این دگردیسی دیجیتال، الگوها و عادات های رسانه ای مخاطبان دنیای رسانه های رایج به صورت بنیادین متحول و دگرگون شده است.
■در جغرافیای جدید رسانه ای، ایرانی ها اشتیاق زیادی برای کسب اطلاعات و اخبار از رسانه های دو سویه از خود نشان داده و برحقوق برابر خود تاکید می کنند.
■ ایرانی ها در صدد استحکام پایه های خبرنگاری شهروندی و تاکید بر تولیدات بومی بوده و وقت زیادتری را برای فعالیت در فضای دوم اختصاص می دهند.
■ رسانه های اجتماعی و بویژه پیام رسان تلگرام و شبکه اجتماعی اینستاگرام محبوب ترین رسانه های مورد نظر ایرانی هاست. یعنی همان رسانه هایی که با وقوع یک رخداد یا پدیده تا رسانه های رایج بخود آیند به سرعت طوفان اطلاعات و اخبار وقایع را منتشر می کنند.
■ یکی از امواج خروشان پارادایم فناوری اطلاعات، فست فودی شدن فرایندهای کسب و کار و زندگی است. کوتاه شدن و سرعت انتقال از ابعاد فست فودی شدن جریان اطلاعات است.
■ ایرانی ها به اخبار کوتاه و با سرعت انتشار زیاد علاقمند شده اند و از روایت های بلند خبری فاصله های معناداری می گیرند.
■ رسانه های جریان اصلی با کاهش روز افزون مخاطب و بویژه کاهش مدت استفاده از برنامه ها و رضامندی مخاطبان مواجه هستند و به صورت تطبیقی برغم صرف هزینه های چند هزار برابری در موارد مشابه، از پس رسانه های اجتماعی بر نمی آیند.
■ ایرانیان از عصر چینش خبر و به عبارت دیگر از سنت برجسته سازی و اولویت بندی اخبار در رسانه های جریان اصلی عبور کرده و به عصر خودسردبیری اخبار و اطلاعات وارد شده اند. عصری که خودمختاری و خودگردانی رسانه ای گستردگی را نصیب آنان کرده است.
■ ایرانیان علاقمند هستند در بخشی از سردبیری اخبار بویژه انتخاب سوژه ها، پردازش و انتشار آنها مشارکت داشته باشند. چنین هدفی را رسانه های اجتماعی از طریق تعامل، گفتگو، تبادل اطلاعات و اشتراک گذاری تسهیل کرده اند.
■ با الهام از علم زیست شناسی، «اکوسیستم خبر» مشتمل بر گردآوری و انتشار اطلاعات و عادات و روش‌های حاکم بر رفتار مجموعه های جمعیتی در حال دگرگونی و تحول روزافزون است.