1

رسانه؛ به مثابه زندان روح

✍سازمان های رسانه ای پیچیدگی ها و فراز و فرودهایی دارند و یکی از راههای ادراک و فهم مسائل آنها کمک گرفتن از استعاره هاست.؟
✍بر اساس نظریه <<مورگان>> نظریه پرداز بریتانیایی به کمک استعاره ها می توان پیچیدگی های سازمان های امروزی را شناسایی و مشکلات آنها را حل کرد. او استعاره های متعددی را برای سازمان مطرح کرده است که از جمله آنها استعاره سازمان همچون زندان روح (psychic prison) است.
✍استعاره؛ توصیفی است که از طریق تشبیه یک پدیده سازمانی یا اجتماعی به پدیده ای دیگر و مقایسه وجوه مشترک آنها، امکان درک ابعاد پنهان سازمان و حل مشکلات آن میسر می شود.
✍با الهام از استعاره <<سازمان همچون زندان روح>> سازمان های رسانه ای به مثابه زندانی هستند که روح دست اندرکاران، مخاطبان و کاربران در آنها به بند کشیده شده و قدرت نگرش فراگیر به واقعیت های خارجی از آنان سلب شده است.
✍ايده زندان روح براي نخستين بار در جمهوري افلاطون و در داستان غارنشينان ظاهر گرديد. ساكنان غار كه به زنجير كشيده شده اند پشت به روزنه غار و رو به ديوار قرار گرفته اند و سايه آدم ها و اشيا بيرون را كه بر ديوار غار مي افتد مي بينند و سايه ها را واقعيت مي پندارند.
✍سقراط مي گويد اگر يكي از غارنشينان امكان مي يافت تا از غار خارج شده و محيط بيرون را تجربه كند آنگاه متوجه مي شد كه آنان تا چه حد در اشتباهند و واقعيت پيچيده تر از آن است كه آنها مي پندارند.
✍استعاره سازمان به مثابه زندان روح حکایت انگاره ها و تصاویری است که رسانه های مدرن و فرامدرن از واقعیات اجتماعی چارچوب بندی کرده و از طریق برجسته سازی بخوراند مخاطبان می دهند.
✍واقعیات محیطی بسیار پیچیده و امکان بازتاب دقیق آنها برای رسانه ها به علت محدودیت ها چندان سهل نیست. علاوه بر این در عصر اطلاعات و ارتباطات، در پشت صحنه رسانه ها صاحبان قدرت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی و فرهنگی، کنترل افکار عمومی را در دست دارند و در حصار تنگ تمایلات خود محصور کرده اند. مزید بر اینها رسانه ها برای حفظ مخاطبان و منافع خود با ترویج فرهنگ توده ای، فرهنگ فاخر و والا را به حاشیه می رانند.
✍برداشت رسانه ها از واقعیات بسیار کلی و همسو با تمایلات مالکان و صاحبان و سهامداران آنهاست. درک و تصور واقعیت به گونه ای که در بستر اجتماعی خود تجربه و فهم می شوند در رسانه ها به سهولت امکان پذیر نیست.
✍برای رهایی از زندان روح رسانه ها باید سواد رسانه ای متضمن تفکر انتقادی را توسعه داد و مجاری اطلاعاتی مخاطبان و کاربران را متنوع کرد.
✍ استفاده از رسانه های متنوع و متکثر، ترویج فرهنگ گفتگو، گشت و گذار در جامعه و درک موردی پدیده ها در بستر اجتماعی آنها و مقایسه آنها با بازتاب رسانه ای همان پدیده و توجه به دیدگاههای مخالف درباره پدیده های اجتماعی و مطالعه کتاب می تواند تا حدی افراد را از کانالیزه شدن رسانه ای و گرفتار شدن در چنبره رسانه ها رهایی بخشد.(منبع:مطالعات رسانه و ارتباطات).