امسال طرح نذر کتاب، پانزدهمین دوره خود را پشت سر گذاشت. این طرح بسیار زیبا و مؤثر برای اولین بار در ماه محرم توسط انتشارات ققنوس به مرحله اجراء درآمد و هر سال باشکوه تر و با مشارکت بیشتر خیرین و دوستداران کتاب اجرا شد.
ترویج فرهنگ کتابخوانی یکی از مهم ترین اهداف این طرح در سطح کشور محسوب می شود. بحث نذر کتاب این روزها برای خود در بین علاقه مندان به کتاب و کسانی که توسعه فرهنگ کتاب را از نیازهای جوامع بشری می دانند جای خاصی باز کرده است.
وقتی در حرف کمک به بالا بردن سرانه مطالعه را همه ادعا می کنند و تشویق هرچه بیشتر مردم جهت روی آوردن به مطالعه و کتاب خوانی را وظیفه همگانی تلقی می کنند باید در عمل نیز برای تحقق این ادعاها اقدام بکنند و زمینه را برای دسترسی کسانی که از امکانات کافی و لازم بهره مند نیستند فراهم نمایند.
اجرایی شدن طرح نذر کتاب یکی از بهترین و زیبا ترین اقداماتی است که به صورت عملی در راستای توسعه فرهنگ کتاب خوانی انجام پذیرفته است. این طرح به همت همه دوستداران کتاب در سطح کشور به مرور زمینه آزادسازی کتاب ها از زندان قفسه ها را ممکن ساخته و اقدامی در خور توجه و با ارزش را در جامعه پایه گذاری کرده است. نذر کتاب را می توان یک حرکت دسته جمعی در راستای اشاعه فرهنگ کتاب و کتاب خوانی تلقی کرد.
کسانی که در ایام محرم در فضاهایی که برای این کار بزرگ اختصاص یافته حضور پیدا می کنند، تحت شرایط خاص فضای حاکم بر آنها می توانند از بهترین لذت معنوی بهره ببرند. تلاش های صادقانه، دوری از هرگونه منیت ها و خودنمایی ها و خدمت بی منت و بی ریا از مشخصات بارز فضاهای اختصاص داده شده به طرح نذر کتاب محسوب می شود.
در شهر اردبیل نیز در دو دوره ای که این طرح به مورد اجراء گذاشته شد اثرات و پیامدهایش برای مجریان طرح و کسانی که علاقه مند به افزایش سرانه مطالعه منطقه هستند به نظر می رسد که تا حدودی رضایت بخش بود. این که در دومین دوره اجرای طرح در محرم سال گذشته نسبت به سال اول رشد قابل توجهی از استقبال علاقه مندان به این طرح مردمی مشاهده می شد شادی بخش و امیدوار کننده بود.
امسال در ده روز اول ماه محرم ایستگاه نذر کتاب در محل همیشگی خود در فاصله بین چهارراه امام (ره) و میدان شریعتی راه اندازی نشد و در نتیجه اثری از شور وشوق و مراجعه مردم و مسؤولین نیز مشاهده نگردید. علاقه مندان به این طرح می پنداشتند که ممکن است سازمان مردم نهادی که در دو سال گذشته مسؤولیت این کار را بر عهده داشته به دلایلی امسال نتوانسته اند پیشقدم شوند اکثر آنها از عدم اجرای طرح و توقف یک سنت حسنه و پسندیده اظهار گلایه می کردند.
به تازگی دلایل عدم اجرای طرح نذر کتاب در فضای مجازی توسط یکی از دست اندرکاران اعلام شده است. افسوس و صد افسوس که در نبود فضای تعامل، گذشت و دوراندیشی از اجرای این طرح در اردبیل ممانعت شده است و کار ارزشمندی که کم کم در سطح جامعه نهادینه می شد با مشکل بزرگی به نام عدم موافقت با برپایی ایستگاه جمع آوری کتاب مواجه گردیده است.
این که هر اقدام فرهنگی باید تابع قوانین و مقررات و به صلاح جامعه و با صلاحدید مسؤولان و دست اندرکاران مربوطه باشد هیچ شک و تردیدی وجود ندارد. تمکین به قانون و مقررات وظیفه اصلی کسانی محسوب می شود که دغدغه فرهنگ را داشته و برای رشد و توسعه آن تلاش می کنند ولی این اصل نباید وسیله ای برای پاک کردن صورت مساله مورد استفاده قرار گیرد. اگر محتوی کتاب های نذری و موضوع آنها حائز اهمیت بوده باشد با مشخص کردن موضوعات مختلف و اعلام قبلی آنها به مردم هم این خواست دست اندرکاران تامین می شد و هم از توقف یک سنت جلوگیری می گردید.
امیدواریم که در بحث توقف امسال طرح نذر کتاب در اردبیل بحث دیگری به جز اجرای قانون و مقررات دخیل نبوده باشد.
تا چشم به هم بزنی سالی دیگر می گذرد و محرم سال ۹۷ فرا می رسد و بجا خواهد بود که از هم اینک کسانی که در این کار خیر می توانند تاثیر گذار باشند و تصمیم گیرنده، با مجریان طرح موانع و مشکلات را برطرف کنند تا در سال آینده اجرای باشکوه آن در سطح شهر اردبیل را شاهد باشیم.
