مکرون در بن‌بست سیاسی؛ انحلال مجلس، استعفا یا برکناری

استعفای روز گذشته سباستین لکرنو (Sébastien Lecornu) تنها سه هفته پس از انتصابش به نخست وزیری فرانسه و در آستانه معرفی فهرست اعضای کابینه‌اش به مجلس، وضعیت سیاسی فرانسه را وارد مرحله‌ای کرد که تازه نیست اما عمق آشفتگی را بیشتر نمایان کرد.

لکرنو به محض انتشار خبر انتصابش و دو شب پیش به محض ارائه فهرست اعضای کابینه با مخالفت و انتقادات مواجه شد. این انتقادات تازگی نداشت اما از آن جهت حائز اهمیت بود که اولا نیمی از اعضای کابینه او را همان وزیران کابینه نخست وزیر قبلی تشکیل می‌دادند و دوم آنکه او در راه مصالحه با احزاب سیاسی دیگر قدم برداشته بود اما «تمایلات حزبی» آنان باز هم در راه این مصالحه سنگ انداخته بود.

شکست لکرنو در تشکیل کابینه با پررنگتر کردن بن‌بست سیاسی فرانسه، درخواست مخالفان دولت به استعفای امانوئل مکرون و انحلال مجلس را افزایش داده است.

نخستین صدای اعتراض به رقیب اصلی مکرون در آخرین انتخابات ریاست جمهوری فرانسه مربوط بود. مارین لو پن (‌Marine Le Pen) رهبر حزب اجتماع ملی فرانسه از رئیس‌جمهوری خواست تا با انحلال مجلس ملی به بن‌بست سیاسی این کشور پایان دهد.

وی با زیرسوال بردن آنچه «مقاومت» مکرون در برابر انحلال مجلس ملی خواند، گفت: از او می‌خواهم که مجلس ملی را منحل کند؛ ما به پایان راه رسیده‌ایم. دیگر فردایی وجود ندارد.

لو پن افزود: ما به پایان وضعیت مضحک رسیده‌ایم؛ این نمایش خنده‌دار به اندازه کافی طولانی شده است.

ژوردن باردلا (Jordan Bardella) رئیس همین حزب راستگرا و اصلی‌ترین مخالف دولت نیز مکرون را به انحلال مجلس ملی فراخواند و اعلام کرد: ثبات جز با بازگشت به انتخابات و انحلال مجلس ملی، برقرار نخواهد شد.

در همین حال، فیلیپ برن (Philippe Brun) نماینده سوسیالیست مجلس در گفت‌وگو با رادیو «ب. اف. ام» از مکرون خواست تا رئیس دولت را از جناح چپ انتخاب کند. وی افزود: ما آماده‌ایم تا مسئولیت‌های کشور را بر عهده بگیریم. سوسیالیست‌ها از مسئولیت‌های خود شانه خالی نخواهند کرد؛ این راهی است که رئیس جمهوری امروز باید در پیش بگیرد.

چپگرایان «تسلیم‌ناپذیر» نیز مبارزات خود را به فضای مجازی و شبکه X کشانده و برگزاری انتخابات ریاست جمهوری را مطالبه کردند.

ماتیلد پانو (Mathilde Panot) رهبر گروه «فرانسه تسلیم‌ناپذیر» در مجلس ملی در پستی نوشت: شمارش معکوس آغاز شده است. مکرون باید برود.

آلی دیوآرا (Aly Diouara) نیز در پستی بارها و بارها کلمه «استعفا» را با حروف بزرگ نوشت. اقدامی که در هماهنگی با پست شبکه X رافائل آرنو (Raphaël Arnault) و سوفیا شیکیرو (Sophia Chikirou) دو چهره دیگر حزب فرانسه تسلیم‌ناپذیر صورت گرفت.

کمی پس از این هم ژان لوک ملانشون (Jean-Luc Mélenchon) رهبر همین حزب و چند نماینده دیگر آن «بررسی فوری پیشنهاد ارائه شده توسط ۱۰۴ نماینده برای برکناری امانوئل مکرون» را خواستار شدند.

داوید لیسنار (David Lisnard) معاون حزب جمهوری‌خواهان که شهرداری شهر کن و ریاست مجمع شهرداران فرانسه را برعهده دارد در پستی در شبکه X مکرون را به استعفا فراخواند.

او نوشت: منافع فرانسه ایجاب می‌کند که امانوئل مکرون استعفای خود را برنامه‌ریزی کند تا نهادها را حفظ و وضعیت (…) را از حالت انسداد خارج کند. او نخستین مسئول وضع موجود است.

وی همچنین هشدار داد: آینده کشور ما در خطر است.

النور کاروآ (Éléonore Caroit) نماینده هم‌حزب مکرون در گفت‌وگو با شبکه خبری «ب. اف. ام» با ابراز نگرانی از وضعیت موجود، گفت: قرار بود کارمان را از سر بگیریم. ما در نمایشی شرکت می‌کنیم که انتخاب ما نیست، می‌بینم که محاسبات دیگری وجود دارد اما گروه ما آمده است تا کار کند. (…) ما قرار نیست همه چیز را رها و همه چیز را دفن کنیم.

اَنیِیس پنیه روناشه (Agnès Pannier-Runacher) کسی که به عنوان وزیر گذار زیست‌محیطی در دولت مستعفی معرفی شده بود، گفت: من هم مانند بسیاری از شما از این سیرک که همه در آن نقش خود را بازی می‌کنند، اما هیچ‌کس مسئولیتی را بر عهده نمی‌گیرند، ناامید هستم.

وی با انتقاد از کسانی که به اجتناب از احزاب چپ در ترکیب دولت معتقدند، گفت: امروز، از همه می‌خواهم که متحد شوند. ما با ایجاد تفرقه از این مخمصه رهایی نخواهیم داشت.

در حالیکه رئیس جمهوری فرانسه خطاب اصلی انتقادات در پی استعفای نخست وزیر بود، اولیویه فور (Olivier Faure) دبیر اول حزب سوسیالیست در شبکه X، لکرنو را خطاب قرار داد و اقدام او را تحسین کرد: از خود می‌پرسیدم آیا هنوز یک گلیست (پیرو ژنرال دو گل، رهبر جریان موسوم به فرانسه آزاد و نخستین رئیس جمهوری جمهوری پنجم فرانسه) وجود دارد؟ که او (لکرنو) با شرافت و افتخار استعفا کرد.

الکسیس کوربییر (Alexis Corbière) از اعضای سابق حزب فرانسه تسلیم‌ناپذیر نیز در پستی در شبکه X اقدام لکرنو را اقدامی «برازنده» او خواند.

مارین تودولیه (Marine Tondelier) رهبر سبزها نیز نشست فوری شورای سیاسی حزب سبز و زیست‌محیطی را تشکیل داد و در بیانیه پایانی نشست، اعلام کرد: علت یکسان، ناگزیر به نتیجه و معلول یکسان منجر می‌شود. منظور او از علت و دلیل یکسان انتخاب یک نخست وزیر از حزب رئیس جمهوری است که اکثریت قاطع را در مجلس ملی در اختیار ندارد.

فابیان روسل (Fabien Roussel) نخستین فرد حزب کمونیست در پستی در شبکه X از «بحران دموکراتیک بی‌سابقه در مواجهه با بی‌کفایتی کسانی که کشور را در هشت سال گذشته رهبری کرده‌اند» ابراز تاسف کرد.

به گفته وی برای شکستن «بن‌بستی» که امانوئل مکرون کشور را به سمت آن کشانده است، «ما باید چپ‌ها را منصوب کنیم یا به صندوق‌های رأی برگردیم».

والری پِکرس (Valérie Pécresse) رئیس منطقه ایل-دو-فرانس که پاریس در آن قرار دارد، پیشنهاد داد که مردم فرانسه برای همه‌پرسی «در مورد مهاجرت و امور مالی عمومی» به پای صندوق‌های رأی بروند.

اریک سیوتی (Eric Ciotti) از متحدان حزب راستگرای اجتماع ملی نیز به خبرنگاران گفت: امروز آخرین نفس‌های یک سیستم در حال فروپاشی است. رئیس جمهوری باید از این وضعیت به یک نتیجه‌گیری برسد. تنها راه حل، انتخابات است.

این نماینده منطقه آلپ مارتیم تاکید کرد: بهترین راه حل، انتخابات ریاست جمهوری است.

امانوئل مکرون که در دوره دوم ریاست جمهوری خود نتوانست اکثریت قاطع مجلس را از آن خود و حزبش کند با چالش انتخاب نخست وزیرانی مواجه شده است که با مقاومت احزاب سیاسی امکان فعالیت کابینه را سلب می‌کنند. از الیزابت بورن نخستین نخست وزیر این دوره تا لکرنو تاکنون پنج نخست وزیر تلاش کرده‌اند تا مکرون را در ریاست جمهوری و در برابر مجلسی که احزاب مخالف دولت نقش پررنگی ایفا می‌کنند، یاری کنند.

دوره دوم ریاست جمهوری مکرون با نخست وزیران متعدد و دوره‌های کوتاه و ناموفقشان، جمهوری پنجم فرانسه را دستخوش بحرانی کرده است که کارشناسان سیاسی آن را «بی‌سابقه» می‌دانند.