تلسکوپ فضایی جیمز وب برای اولین‌بار نقشه کامل آب‌وهوایی یک جهان سرگردان در فضا را ثبت کرده است. این جرم آسمانی که در فاصله ۲۰ سال نوری از زمین قرار دارد، میزبان شفق‌هایی خیره‌کننده و ابرهای پایدار از جنس سیلیکات است.

به گزارش  وبگاه اسپِیس در گزارشی آورده است:

تازه‌ترین گزارش آب‌وهایی از دوبلین، لندن یا نیویورک نمی‌آید، بلکه از اعماق فضا صادر می‌شود؛ جایی که جهان سرگردانی بدون ستاره میزبان، درخشش شفق‌هایی حیرت‌انگیزتر از شفق‌های قطبی زمین را به نمایش می‌گذارد.

شناسایی یک جهان مرموز

این جرم کیهانی با نام SIMP-۰۱۳۶، حدود ۲۰۰ میلیون سال سن دارد و در فاصله ۲۰ سال نوری از زمین در صورت فلکی حوت واقع شده است. ستاره‌شناسان این جرم را در دسته کوتوله‌های قهوه‌ای طبقه‌بندی می‌کنند؛ اجرامی که گاهی ستاره‌های ناموفق خوانده می‌شوند. این جهان نه کاملاً یک سیاره است و نه یک ستاره کامل.

ویژگی‌های منحصربه‌فرد

برخلاف زمین، SIMP-۰۱۳۶ به دور هیچ ستاره‌ای نمی‌چرخد. این یک جهان سرگردان است که هر دو ساعت و نیم یکبار به دور خود می‌چرخد و آزادانه در فضا شناور است. اکنون به لطف تلسکوپ فضایی جیمز وب، ستاره‌شناسان دقیق‌ترین گزارش آب‌وهوایی را برای این جهان عجیب ارائه کرده‌اند.

دستاوردهای علمی پژوهش

این مطالعه که در ۲۶ سپتامبر در نشریه نجوم و اخترفیزیکAstronomy& Astrophysics منتشر شد، اولین تحقیقی است که تغییرات جَو یک کوتوله قهوه‌ای را در طول چرخش آن ردیابی می‌کند. اِوِرت ناسِدکین(Evert Nasedkin)، نویسنده اصلی پژوهش از کالج ترینیتی دوبلین در ایرلند، می‌گوید: این‌ها برخی از دقیق‌ترین اندازه‌گیری‌های جَو یک فراسیاره تا به امروز است.

شگفتی‌های کشف‌شده

برخلاف انتظارات، ابرهای این جهان که از دانه‌های ماسه‌مانند سیلیکات داغ تشکیل شده‌اند، بسیار پایدار هستند. در عوض، رویدادهای چشمگیر در لایه‌های بالایی جَو در جریان است، جایی که گروه پژوهشی لایه‌ای از هوا را کشف کرده که نزدیک به ۳۰۰ درجه سانتی‌گراد گرم‌تر از پیش‌بینی‌های مدل‌های نظری است.

منبع گرمای غیرمنتظره

بر اساس این مطالعه، گرمای اضافی به احتمال زیاد توسط شفق‌ها ایجاد می‌شود. در SIMP-۰۱۳۶، میدان مغناطیسی بسیار قوی‌تر این اثر را تقویت می‌کند، به طوری که ذرات باردار با چنان نیرویی به جَو برخورد می‌کنند که نه تنها می‌درخشند، بلکه انرژی را به خود هوا تزریق و لایه‌های فوقانی جهان را گرم می‌کنند.

نوسانات دمایی و طوفان‌ها

تلسکوپ جیمز وب همچنین نوسانات دمایی کوچکی در لایه‌های عمیق‌تر جَو شناسایی کرده است. دانشمندان می‌گویند این تغییرات دمایی اندک ممکن است توسط سامانه‌های طوفانی عظیم، مشابه لکه سرخ مشتری، ایجاد شوند که با چرخش این جهان در سطح آن حرکت می‌کنند.

اهمیت مطالعه برای آینده

دکتر جوهانا ووس ( Johanna Vos)، از نویسندگان همکار این مطالعه، تأکید می‌کند: درک این فرآیندهای آب‌وهوایی برای ادامه کشف و توصیف فراسیاره‌ها در آینده بسیار مهم خواهد بود. کوتوله‌های قهوه‌ای مانند SIMP-۰۱۳۶ به دلیل نبود نور خیره‌کننده یک ستاره مادر، نمونه‌های مطلوبی برای مطالعه سیارات فراخورشیدی غول‌پیکر به‌شمار می‌روند.

چشم‌انداز آینده

ستاره‌شناسان امیدوارند با استفاده از جیمز وب و رصدخانه‌های آینده مانند تلسکوپ فوق‌العاده بزرگ و رصدخانه جهان‌های سکونت‌پذیر ناسا، بتوانند همین روش‌ها را برای مطالعه جهان‌های در حال چرخش به دور ستاره‌های دوردست به‌کار گیرند و نحوه تغییر و تحول آب‌وهوای آن‌ها را در طول زمان کشف کنند

بازدیدها: 2