ضرورت تولید محتوا برای شکل‌گیری دیدگاه درست درباره نابینایان

 نشست نقد و بررسی کتاب «در همین چندقدمی» نوشته راضیه کباری و رضا بهار با حضور نویسنده و امید هاشمی روزنامه‌نگار به مناسبت روز جهانی «عصای سفید» چهارشنبه (۲۳ مهرماه) در سرای اهل قلم خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد.

امین خرمی دبیر این نشست با بیان اینکه به طور میانگین بین ۱۰ تا ۱۵ درصد جامعه جهانی را معلولان تشکیل می‌دهند، اظهارداشت: به همین دلیل تلاش جامعه جهانی و مردم بناست، همراه آنها باشند تا پویایی فعالیت این افراد مهیا شود.

به گفته او، راضیه کباری یکی از نویسندگان کتاب «در همین چند قدمی» ۳۰ سال جهان را می‌دید و به دلیل یک اشتباه پزشکی بینایی خود را از دست داد و بعد از آن زندگی را از سر گرفت.

مجبور بودم زندگی خصوصی خود را روی دایره بریزم

بهار با بیان اینکه خود را نویسنده حساب نمی‌کرد، اظهارداشت: در دانشگاه استادمان، علی‌اصغر خبره‌زاده گفت که باید در پایان ترم نوشته‌ها و گزارش‌های روزانه خود را ارائه کنید. روزانه زندگی خود را یادداشت می‌کردم، از طرفی بعد از آشنایی با راضیه کباری همسرم در روزنامه همشهری و ازدواج ما، متوجه شدم موضوع زندگی من تغییر کرد و مسائل نابینایی در اولویت قرار گرفت و بعد از مدتی متوجه شدم که می‌توان این یادداشت‌ها را جمع کرد. پس به چند دوست از گروه‌های مختلف اجتماعی دادم تا بخوانند، بعد از این بود که متوجه شدم، می‌توانم آن‌ها را منتشر کنم.

این نویسنده با اشاره به جمله‌ای که در پایان کتاب نوشته است، ادامه داد: در صفحه آخر کتابم نوشتیم که «شما هم بنویسید». مخاطب اصلی ما در این کتاب نابینایان نبودند، بلکه افرادی بودند که می‌دیدند. در حالی که این کتاب آنقدر که در جوامع نابینایی مورد نقد قرار گرفت، در جوامع بینا به آن توجه نشد. این کتاب برای افرادی که دچار اند نوشته نشده است، زیرا هرکدام از آن‌ها داستان خود را دارند.

او افزود: بسیاری گفتند که چرا در کتاب همه چیز را نوشتید؟ اما من مجبور بودم زندگی خصوصی خود را روی دایره بریزم، برای همین ممکن است پسرم در آینده ناراضی باشد. همچنین مخاطب ما مسئولان بودند، اما هیچ کدام از مسئولان کتابم را نخوانند.

بهار درباره چرایی نبود راضیه کباری به عنوان دیگر نویسنده کتاب در این نشست، توضیح داد: همسرم نتوانست امروز در این جلسه شرکت کند، زیرا از صبح برای تمدید کارت معلولیت خود اقدام کرد، در حالی که فردی که دچار نابینایی برگشت‌ناپذیر است، دیگر تغییری در شرایطش ایجاد نخواهدشد، چرا باید کارتش را تمدید کند؟

هر معلول داستانی متفاوت دارد

بهار با اشاره به یکی از رفتارهایی که مخاطبان کتاب بعد از خواندن آن به او داشتند، توضیح داد: یکی از نقد، نظر یا قضاوت‌هایی که برای من آزار دهنده است، این بود که افرادی بعد از خواندن کتاب از من تقدیر کردند برای اینکه با فردی نابینا ازدواج کردم اما اینطور نیست و این زندگی مشترک است که باهم ساختیم. ما دو نیم‌کره هستیم که یکدیگر را کامل می‌کنیم و همین تفسیر را از داستان داشتم و ما کاملا یکدیگر را کامل کردیم.

این نویسنده درباره هدفش از نوشت کتاب بیان کرد: هدف ما این نبود که رفتاری را به تمام معلولان جامعیت بدهیم و بگوییم همه معلولان به یک شکل هستند، بلکه هر معلول درست مانند دیگر انسان‌ها داستان متفاوتی دارد. این کتاب به قلم من نوشته شده و داستان برای همسرم است.

به گفته او، رفتاری که برخی از رسانه‌ها با معلولان و نابینایان می‌کنند صورت تغییر یافته استفاده ابزاری از معلولیت است تا بازدید بگیرند. در حالی که انسانی که معلولیت دارد، می‌تواند دزد و کلاش باشد، این کلیشه‌ها را رسانه‌ها تولید کردند.

بهار با تاکید بر ضرورت تولید محتوا برای شکل‌گیری دیدگاه درستی از نابینایان معلولان، توضیح داد: باید تولید محتوا کنیم تا دیدگاه‌های نادرست تغییر کند، زیرا افرادی که برای معلولان تغییر ایجاد می‌کنند و قرار است پلی برای تسهیل زندگی آنها بسازند، ۸۰ تا ۸۵ درصد جامعه هستند که معلول نیستند، در حالی که ممکن است آن ۸۰ درصد حال خوبی نداشته باشند تا بخواهند حال اقلیت را خوب کنند.

او افزود: همیشه می‌خواهم از واژه «معلول» استفاده شود، زیرا در آن کلمه «علت» وجود دارد و علت به معنی بیماری است و بیماری باید درمان شود.