آرش جعفری در جلسه بررسی مسائل قضایی و حقوقی مردم در خلخال افزود: در این طرح زمان رسیدگی به امور اداری، بیمه‌ای ، قضایی و پرداخت دیه یا هزینه جبران خسارات بدنی سوانح رانندگی مصدومان یا فوتی‌های حوادث رانندگی تسریع می‌شود.

وی افزود: در بسیاری از موارد فراجا نیازی به اخذ حکم قضایی برای رسیدگی به پرونده‌های سوانح و حوادث رانندگی را ندارد و به طور مستقیم وارد موضوع شده و فرد صدمه دیده را برای دریافت دیه ناشی از خسارات وارده بدنی به شرکت‌های بیمه معرفی می‌کند.

وی ادامه داد: بر اساس این آیین‌نامه زمان رسیدگی به پرونده‌های حوادث و سوانح رانندگی و معرفی خسارت‌دیدگان به شرکت‌های بیمه و در صورت عدم اعتراض طرفین حوادث حداکثر ۲۰ روز تعیین شده است.

جعفری اضافه کرد: تمام مراکز درمانی و بیمارستان‌هایی که مصدومان یا فوتی‌های حوادث رانندگی به آن محل‌ها اعزام شده است، موظف به دسترسی شرکت‌های بیمه به مدارک پزشکی جهت تسریع رسیدگی به پرونده‌ها و افزایش سرعت عمل پرداخت هزینه‌های خسارات حوادث رانندگی هستند.

رئیس شورای پیشگیری از جرم دادگستری خلخال با اشاره به راه‌اندازی سامانه رسیدگی به سوانح رانندگی و الکترونیکی شدن موضوع، خواستار فراهم شدن زمینه اتصال الکترونیکی سامانه‌های بیمارستان به پزشکی قانونی جهت اجرای بهتر آیین‌نامه بند د ماده ۱۴۴ قانون برنامه هفتم توسعه کشور و سند تحول و تعالی قوه قضاییه شد.

وی اضافه کرد: بر اساس این آیین‌نامه از این پس دفاتر الکترونیکی ابلاغ قضایی حق دریافت شکواییه‌های حوادث و رانندگی جزیی را ندارند و تنها در موارد فوتی می‌توانند به ثبت شکایات مراجعان اقدام کنند.

جعفری گفت: برای پیشگیری از هرگونه دوباره کاری یا طرح شکایات قضایی توسط طرفین حوادث، پس از اعلام رضایت باید رضایت طرفین به صورت کتبی توسط کلانتری‌ها، پلیس راهور و ماموران پلیس راه در زمان تصادف اخذ شود.

رئیس دادگستری خلخال گفت: رسیدگی سریع به پرونده‌های پرداخت خسارات دیه یا مصدومان از طریق شرکت‌های بیمه طرف قرارداد ضرورت دارد و کلانتری‌ها، پلیس راهور و پلیس راه نیز کروکی تصادف را حداکثر تا ۲۴ ساعت پس از زمان وقوع حادثه ارائه کنند تا به سرعت رسیدگی شود.

فرمانده پلیس راه خلخال ـ زنجان نیز در این جلسه بی‌توجهی به نقص فنی خودرو ناشی از کوتاهی شرکت‌های سازنده خودرو و مسئولیت مدنی اشخاص حقوقی در توجه به ایمنی خودرو را از نقایص آیین‌نامه مذکور اعلام کرد.

سرهنگ نجات حمزه گفت: عدم پیش‌بینی تفکیک موارد حقیقی و حقوقی تصادفات نیز از نواقص دیگر این آیین‌نامه است که انتظار می‌رود اصلاح شود.

به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، یکصد و نود و پنجمین نشست مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب، عصر روز سه‌شنبه به «بزرگداشت مولانا جلال‌الدین محمد بلخی» اختصاص یافت، در این نشست بین‌المللی شاعران از ایران، تاجیکستان، افغانستان و پاکستان درباره جایگاه مولانا، غزل‌های او، پیوندش با شمس تبریزی و نقش اندیشه‌های این شاعر نامدار در همبستگی فرهنگی و اجتماعی سخن گفتند و هر یک از زاویه‌ای به میراث مولانا پرداختند.

غزل مولانا؛ رستاخیز ناگهان در ادبیات فارسی

جمشید علیزاده، شاعر ایرانی با تمرکز بر غزل‌های مولانا، آن‌ها را یکی از بزرگ‌ترین رویدادهای فرهنگی تاریخ بشریت دانست. او چهار نوع غزل فارسی را توضیح داد: غزل سهل و ممتنع سعدی، غزل فنی حافظ، غزل مضمون‌پرداز سبک هندی، و غزل عارفانه که در مولانا به اوج رسید. وی یادآور شد که قدما غزل مولانا را شعر رسمی نمی‌دانستند، بلکه آن را کلام منظوم عرفا تلقی می‌کردند.

تنها شاعری که به‌طور جدی تحت تأثیر غزل مولانا قرار گرفت، صائب تبریزی بود که بارها به استقبال غزل‌های او رفت. علیزاده غزل مولانا را «رستاخیز ناگهان» توصیف کرد؛ شعری لحظه‌ای، پرشور و بی‌مانند در تاریخ ادبیات که بازتاب لحظه‌های شور و هیجان شاعر است.

دیدار مولانا و شمس؛ عشق انسان‌ساز و جاودانه

عبدالجبار سروش، شاعر اهل تاجیکستان، سخنان خود را با روایت دیدار نخست مولانا و شمس آغاز کرد. او مولانا را جوینده انسان آرمانی و آینه تمام‌نما دانست که سرانجام در شمس تبریزی یافت. به گفته سروش، این دیدار همچون طوفانی در دریای آرام مولانا، او را دگرگون کرد و به عشقی جاودانه رساند.

او بر یگانگی شمس و مولانا تأکید کرد: «شمس همان مولانا و مولانا همان شمس است.» این پیوند دو جان، نمادی از عشقی است که انسان را از خودشناسی به خداشناسی می‌رساند و برای همیشه الهام‌بخش انسانیت خواهد بود.

انسان آرمانی مولانا، فردی با وجدان بیدار

شفیق‌الله شفیق نویسنده و پژوهشگر اهل افغانستان، با اشاره به شعرهای مولانا درباره شمس، بر نقش میراث او در همبستگی ملت‌ها تأکید کرد. او مولانا را اندیشمندی دانست که اندیشه‌هایش می‌تواند مبنای سرمایه اجتماعی در جهان امروز باشد.

وی توضیح داد: اعتماد، همبستگی انسانی، رواداری و پرهیز از فساد از ارکان سرمایه اجتماعی است و در آثار مولانا جایگاهی ویژه دارد. نگاه صلح‌جویانه و نسبی‌گرایانه او نسبت به ادیان و مذاهب، الگویی برای پلورالیسم فرهنگی و صلح جهانی است.

شفیق افزود: مولانا انسان آرمانی را کسی می‌داند که با وجدان بیدار و اخلاق پاک زیست می‌کند. چنین نگرشی می‌تواند مبنای جامعه‌ای سالم و دور از فساد باشد. او نتیجه گرفت که بازخوانی اندیشه‌های مولانا می‌تواند پلی میان سنت‌های تاریخی و علوم مدرن ایجاد کند.

ملت عشق؛ فراتر از دین و مذهب

گلناز طاهریان، شاعر و نویسنده اهل تاجیکستان، پیوند فرهنگی ایران و تاجیکستان را نماد دوستی مولانا و شمس دانست. او مولانا را فراتر از همه ارزش‌ها و حتی دین و مذهب معرفی کرد و به بیت معروف او اشاره کرد: «ملت عشق از همه دین‌ها جداست / عاشقان را ملت و مذهب خداست».

به گفته طاهریان، آموزه‌های انسان‌گرایانه مولانا انسان را برتر از هر نهاد و ارزش دیگر قرار می‌دهد و عشق را به‌عنوان گوهر اصلی زندگی معرفی می‌کند.

مولانا؛ نجات‌دهنده انسان از سرگشتگی

فردوس اعظم، شاعر و نویسنده، اهل تاجیکستان، با تأکید بر جایگاه مولانا گفت: اندیشه‌های او همچون چراغی روشن انسان را از تاریکی و سرگشتگی به سوی آرامش و معرفت رهنمون می‌سازد. به باور او، مولانا شاعر و عارفی است که فراتر از مرزهای جغرافیایی و قومی، پیام عشق، همدلی و انسان‌گرایی را برای همه بشریت به ارمغان آورده است.

اعظم افزود: در جهانی پر از جنگ و خشونت، بازگشت به تعالیم مولانا می‌تواند راهی برای صلح و همزیستی باشد.

او مولانا را «نجات‌دهنده انسان از غفلت» معرفی کرد و تأکید کرد که عرفان او نه تنها میراث گذشته، بلکه نیاز امروز بشر است.

عارف نوشاهی، پژوهشگر حوزۀ ایران‌شناسی و مصحح آثار ادبی از پاکستان نیز با خواندن بخش‌هایی از کتاب «ثواقب المناقب اولیاءالله» تألیف عبدالوهاب بن جلال‌الدین محمد همدانی(درگذشته ۹۵۴ق) که تحریر پیراسته‌ای از «مناقب العارفین» شمس‌الدین احمد افلاکی (درگذشته ۷۶۱ق) است، به بررسی جایگاه و اهمیت مولانا در میان عارفان پرداخت. این کتاب با مقدمه و تصحیح عارف نوشاهی منتشرشده است.

به گزارش ایرنا، آیین پاسداشت دهمین سال‌روز درگذشت عبدالرحیم جعفری، بنیان‌گذار موسسه انتشارات امیرکبیر سه‌شنبه هشتم مهر ۱۴۰۴ در مرکز بزرگ دایره‌المعارف بزرگ اسلامی برگزار شد.

رئیس مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی با بیان اینکه در بزرگداشت مردی که نهال نشر را در ایران کاشت، این آیین برگزار می‌شود، گفت: عبدالرحیم جعفری در جوانی این نهال را در این سرزمین کاشت، درختی تناور شد و بر سر دوستداران کتاب سایه گسترد. خدمات عبدالرحیم جعفری در نشر ایران نقشی بی‌بدیل داشت.

کاظم بجنوردی با اشاره به اینکه ۲۱ سال پیش و در سال ۱۳۸۳ برای جعفری بزرگداشت برگزار کرده بود، ادامه داد: تمام ناشران بزرگ و اساتید و بزرگان در آن جلسه شرکت کردند، اما چیزی نگذشت که حسودان و افرادی که با پیشرفت کشور زاویه دارند و نمی‌توانند پیشرفت را تحمل کنند، علیه جعفری توطئه و اموال او را مصادره کردند. اینجا بود که من وارد صحنه شدم و نامه‌ای برای مقام معظم رهبری نوشتم و در آن عبدالرحیم جعفری را مهم‌ترین ناشر ایران اعلام کردم.

وی افزود: اما به این بهانه که جعفری یکی از ۱۳۰ سهامداران کتابداران درسی بود، دو سوم اموال او را مصادره کردند. در قم اعلام کردند که او کار نامشروعی نکرده و جز افتخارات ایران است. بعد نامه‌ای برای سیدمهدی خاموشی نوشتم که در آن زمان رییس سازمان تبلیغات اسلامی بود، برای او هم نوشتم که عبدالرحیم جعفری مهم‌ترین ناشر ایران است و اگر مانعی سر راه او قرار نمی‌گرفت، بزرگترین ناشر خاورمیانه می‌شد اما آن‌ اتفاق افتاد و در سال ۱۳۵۸ اموال او مصادره شد.

به گفته بجنوردی بنا به حکم دادگاه، اموال مصادره شده از جعفری نامشروع خوانده شد اما با استناد به مصالحه‌ای که با فشار از او گرفته بودند، این حکم نادیده گرفته شد.

رئیس مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی در پایان سخنانش گفت: خواستم بگویم که عبدالرحیم جعفری برای ملت ما برکت و فرهنگ آفرین‌ هستند و امیدوارم این جلسه، گوشه کوچکی از سپاسگزاری ملت ایران باشد.

۲۲ نفری که بعد از مصادره امیرکبیر به این نشر کمک کردند

فرزند عبدالرحیم جعفری با بیان اینکه هرچقدر برای بازپس‌گیری امیرکبیر دوندگی کردند، هیچ نتیجه‌آینده‌ای نداشت، گفت: بجنوردی دو بار به آستان حضرت نامه نوشتند اما جوابی نگرفتیم. امیرکبیر در آن زمان بزرگ‌ترین نشر ایران بود و به تنهایی بیش از سه هزار عنوان کتاب داشتیم.

محمدرضا جعفری با اشاره به اینکه در دهه ۵۰ رشد انتشارات امیرکبیر افزایش یافت، ادامه داد: این موسسه در عمرش یک ریال کمک نگرفت فقط در سال ۵۶ و ۵۷ وزارت فرهنگ ۲۰۰ هزار تومان از ما کتاب خریدند، که بعد از مصادره درباره چرایی همین خرید از ما سوال می‌شد.

مدیر نشر نو با اعلام اینکه با فروش زمین‌های شخصی به انتشارات نقدینگی می‌رساندند، ادامه داد: پول حاصل از معاملات زمین و ملک و فروش زمین در موسسه امیرکبیر ریخته می‌شد و از موسسه برداشت نداشتیم. بعد از چند سال با چاپخانه سپهر شریک شدیم تا سرمایه‌گذاری کنند. کار موسسه امیرکبیر در سالهای ۵۷ و ۵۶ رونق خوبی پیدا کرده بود.

او با اشاره به فعالیت هیات ویراستاری در انتشارات امیرکبیر افزود: باید خوراک ماشین بزرگ چاپ را تامین می‌کردیم، افرادی را استخدام کردیم،  آن‌ها در موسسه ویراستاری را می‌آموختند، این ماشین می‌توانست یک کتاب را در یک دستگاه چاپ و صحافی کند. او ادامه داد: این ماشین چاپ سه میلیون دلار قیمت داشت و ما در سال ۵۷ که همه فکر فرار از کشور بودند، ما قرارداد سفارش این ماشین را بستیم و سفارش دادیم اما وضع موسسه بهم خورد و نشد، اما پیش پرداخت را پس ندادند.

جعفری در ادامه سخنانش به افرادی که بعد از مصادره امیرکبیر به این نشر کمک کردند اشاره کرد و گفت: در دنبال مصادره ای که در امیرکبیر رخ داد، می‌خواستیم حق خود را بگیریم، ۲۲ نفر در این راه به ما کمک کردند:

محمدعلی اردهالی که مدیر اتحادیه ناشران و کتابفروشان آن زمان بود، حاج سید یحیی برقه‌ای که در قم کتاب‌فروشی داشتند، حاج آخوندی، سه برادر مهدی، نصرالله و محمد شاه‌آبادی، حاج حسین کرمانی که از شاگردان امام خمینی(ره) بودند، جلال‌الدین فارسی، مرتضی جزایری، مرتضی پسندیده، نصرت الله امینی، محمد تقی مروارید شاگرد امام خمینی(ره)، حاج حسین عبایی، رضا سقفی، سید روح‌الله خاتمی، پدر خاتمی امام جمعه اردکان یزد، حجت الاسلام محمود دعایی، حاج احمد آذری قمی، میرزا علی اشترخانی، حاج سید محمد موسوی بجنوردی، سید محمد حسن مرعشی شوشتری، حاج محمد جواد حجتی کرمانی و حاج سیدکاظم موسوی بجنوردی بودند که از همه تشکر می‌کنم.

فرهنگ ایران مدیون عبدالرحیم جعفری بزرگ است

مترجمی که نخستین کتاب با عنوان «زندگی، جنگ و دیگر هیچ» را در انتشارات امیرکبیر منتشر  کرد، با تاکید بر اینکه هیچ‌کسی نمی‌تواند مانند عبدالرحیم جعفری باشد، گفت: بیش از ۴۰ سال گذشت و باعث تاسف است که یک عبدالرحیم جعفری پرورش پیدا نکرد، و دیگر کسی مانند او نخواهدشد.

لیلی گلستان با اشاره به اینکه کتاب «زندگی، جنگ و دیگر هیچ» را ترجمه کرد، در حالی که هیچ ناشری را نمی‌شناخت ادامه داد: با کمک سیروس طاهباز که یکی از دوستانم بود، نزد جعفری رفتم، او مرا با سن کم دید و گفت که به من اطلاع خواهد داد، کاملا ناامید بودم که دو روز بعد، از انتشارات امیرکبیر با من تماس گرفتند و گفتند به دفتر نشر بروم. جعفری قراردادی را نشان داد و گفت امضا کن و من در حالی که اشک می‌ریختم قرارداد را امضا کردم. آن‌جا بود که مترجم شدم.

او با اشاره به زمانی که امیرکبیر مصادره شد، توضیح داد: دو سال بعد از انقلاب، امیرکبیر مصادره شد و با من تماس گرفتند، و گفتند که به دفتر نشر بروم، وقتی رفتم آقایی با صدای بلند پرسید شما خجالت نمی‌کشید که این کتاب را ترجمه کردید؟ منظورش کتاب «زندگی در پیش‌رو» بود. می‌خواست که کودک داستان را تربیت کنم، آنجا فهمیدم که با چه کسانی طرف هستم. یک روز با من تماس گرفتند و گفتند که به دفتر نشر بروم، گفتند می‌خواهد کتابت را ریشه کنند، گفتم چه کار می‌توانم بکنم؟ گفتند کتاب‌ها را از اینجا بیرون ببرید. کتاب «میرا» بود، همه کتاب‌ها را در صندوق رنو گذاشتم در خالی که من و کارگر گریه می‌کردیم.

این مترجم افزود: تا به امروز ۶۰ کتاب ترجمه کردم و ۳۹ بار رفتم و اصلاحیه‌ها را اصلاح نکردم و مجوز گرفتم.

گلستان با تاکید بر اینکه جعفری الگوی زندگی  است،  ادامه داد: او چاره‌جو بود و فکر می‌کرد که چگونه برود تا به مقصد زندگی خودش برسد. فرهنگ ما مدیون عبدالرحیم جعفری بزرگ است. همیشه حرف خود را به کرسی نشانده است.
به گفته او عبدالرحیم جعفری انسان‌ها را کشف، حمایت و پیگیری می‌کرد.

میلاد کیایی موسیقیدان و آهنگساز در این آیین، خاطره‌هایی درباره جعفری بیان کرد.

در ادامه مراسم، پیام محمد استعلامی و سروش حبیبی خوانده شد و همچنین بخش‌هایی از مستند «در جست‌‎وجوی صبح» ساختۀ مهرداد شیخان به نمایش درآمد.

در پیام محمد استعلامی آمده است: با سلام و سپاس از توجه شما، در مورد یادکرد دهمین سال درگذشت آقای عبدالرحیم جعفری، آفرین به همّت شما! اما اول سلام گرم مرا به جناب محمدرضا جعفری برسانید که چند سالی است چهرۀ مهربان ایشان را ندیده‌ام. در این پنج سال اخیر من فقط هفت روز در تهران بودم و تحمل هوای پاک تهران (؟) را نداشتم که بیشتر بمانم. اما در پاسخ به پیام شما:

۱) برای تهیۀ یک فیلم کوتاه روی منتخب های شاهکارهای ادبیات فارسی: تا هشتم مهر، ما فقط دو هفته فاصله داریم. من هم در مونتریال‌ام. این کار در صورتی ممکن بود که من در آپارتمان نیویورکم و نزدیک بچه‌ها باشم. در آن صورت، دکتر هومن استعلامی با وجود مشغله‌های خودش این کار را با امکانات و تجهیزاتی که دارد انجام می‌داد.

۲) مورد دیگری هم هست که با کتاب «بررسی ادبیات امروز ایران» مربوط است و چاپ چهارم و پنجم آن، که در سال ۱۳۵۴ و ۱۳۵۵ امیرکبیر انجام داده بود؛ کتاب تاریخچۀ ادبیات معاصر ایران بود از سالهای بیداری تا همان دهۀ پنجاه. در آن، همۀ پیشرفت‌های فرهنگی و هنری عصر پهلوی واقع‌بینانه مطرح شده بود که البته بعد از سال پنجاه‌وهفت دیگر نمی‌توانست تجدید چاپ بشود و گویا باقیماندۀ آن را، غاصبان امیرکبیر به مقواساز داده بودند.

۳) اما دربارۀ منتخب‌‎های مجموعۀ شاهکارها، کاری که برای این برنامۀ دهمین سال می‌توان کرد فقط این است که من آنچه را می‌دانم در چند سطر بنویسم و یکی از عزیزان که درست و روشن بتواند بخواند، آن را برای حاضران قرائت کند:
این مجموعۀ منتخب از شاهکارهای ادبیات فارسی، یکی از برنامه‌های پرحاصلی بوده است که استاد ذبیح‌الله صفا و استاد پرویز ناتل خانلری عاشقانه به آن دل بسته بودند. من در سالهایی که همکار کوچکی در کنار استادان بزرگ بودم، در دیداری با استاد خانلری از لزوم گسترش این مجموعه گفتگویی داشتم و استاد خانلری می‌خواست که این منتحب‌ها را دست‌کم به صد جزوه برساند. عرضۀ حلاّج، باب هفتادودوم تذکرةالاولیاء که شمارۀ هفدهم این مجموعه است، پیشنهاد استاد خانلری بود. یاد آن دو نسل ممتاز استادان ادبیات فارسی به‌خیر که جای همۀ آنها خالی است، و یاد جناب عبدالرحیم جعفری به‌خیر که او هم عاشق ایران و فرهنگ ایران بود و قدر عاشقان دیگر را هم می‌دانست.

خورشیدِ تابانِ فرهنگِ ایران

در یادداشت سروش حبیبی آمده است: زنده‌یاد عبدالرحیم جعفری نه ستاره، بلکه در آسمان فرهنگ ایران خورشیدی تابان بود. از آنچه بود و کرد هرچه بگویم کم گفته‌ام و در همه‌حال تکرار گفته‌ها و نوشته‌های دیگرانی خواهد بود، که او را بهتر از من شناخته‌اند. به‌عقیدۀ من اگر او را راکفلر ایران بدانیم حرف گزافی نزده‌ایم. با این تفاوت که راکفلر همت خود را در بنیادنهادن ستندرداویل (Standard Oil)  و کندن چاه‌های نفت و ساختن پالایشگاه و سیاه‌کردن آسمان با دود و دمه متمرکز کرد و جعفری گرچه ثروت او را نداشت ولی در زمینۀ فرهنگ و کتاب و هموارکردن راه دانشوران و درخشان‌کردن آسمان فرهنگ همت آزمود. با گذاشتن نام این دو در کنار هم متوجه شدم که راکفلر به‌معنی کسی است که صخره می‌شکند و راه می‌گشاید و می‌بینم که جعفری به‌راستی کوه‌شکاف و راه‌گشا بود. آتشی در دل داشت که از هیچ به همه‌چیزش رساند.

بنده معتقدم جوانان ایرانی خوب است زندگی او را برنامه و سرمشق کار و تلاش خود قرار دهند. من اول‌بار او را در چاپخانۀ سپهر دیدم. برادرم بهرام، که در آن زمان تازه تحصیلش را در آلمان شروع کرده بود و برای دانشجویان نوپای ایرانی در آلمان فرهنگ کوچکی تدوین کرده بود که مشکلات راه‌افتادن در کارِ تحصیل را طی سال اول برای‌شان آسان کند از من خواسته بود که اگر می‌توانم این کتاب را در ایران چاپ کنم، که زادراه آنها در سفر به آلمان باشد. این کار در آن زمان در آلمان میسر نبود. من در آن روزها هنوز وارد عرصۀ ترجمه نشده بودم و حتی خیالش در افق ذهنم پیدا نشده بود. تحقیق کردم و دانستم که امیرکبیر بزرگ‌ترین و تواناترین ناشر ایران است. سراغش را گرفتم و به چاپخانۀ سپهر رفتم برای دیدن آقای جعفری رئیس امیرکبیر.

او را دیدم در زیرزمینی که چاپخانۀ سپهر در آن بود. در گوشه‌ای پشت میز کوچکی نشسته بود، حال آنکه به‌خوبی می‌توانست برای خود دفتر روشن و بزرگ و آراسته‌ای داشته باشد، با منشی و ماشین‌نویس و غیره. اما او به قول معروف خاکی بود و ترجیح می‌داد میان کارگران و با آنها باشد و غوغای ماشین‌های چاپ و سروصدای گفتگوی حروفچین‌ها را گوش‌نواز می‌یافت. باری با مهربانی مرا پذیرفت و آنچه لازم بود برایم روشن کرد و توضیح‌های مفصل به من داد و گفت که آماده است که هر کمکی لازم باشد به من بکند. من از همان روز مجذوب او شدم.

سال‌ها بعد که از اولین سفر خود به فرانسه برگشتم، به آستانۀ بوستانِ ترجمه رسیده بودم. یک سال بعد که «بیابان تاتارها» چاپ شد و مقبول خوانندگان افتاد، با مؤسسۀ انتشارات امیرکبیر که زیر نظر رضا، پسر برومند جعفریِ بزرگ اداره می‌شد نزدیک شدم. رضا، دوست دانشمندم آن‌وقت دانشجو بود اما بر انتشارات امیرکبیر هم نظارت می‌کرد و با همکاری و تحت نظر او بود که چند کتاب، ازجمله «خداحافظ گاری کوپر» و دو کتاب «دربارۀ هنر» اثر هربرت رید، (که به‌زودی از کتب دانشگاهی شد) انتشار یافت و بنیاد همکاری من با امیرکبیر قوام گرفت. آن روزها زنده‌یاد دکتر غلامحسین ساعدی مجلۀ ارجمند الفبا را به سرمایۀ امیرکبیر منتشر می‌کرد و به من هم افتخار همکاری داده بود. یک روز که در دفتر رضا بودم، ساعدی آمد و کتابی به من داد و گفت: این را بخوان و اگر خواستی ترجمه کن، رضا هم چاپش می‌کند. این کتاب «آبلوموف» بود اثر ایوان گانچارُف، که اثر بسیار گران‌قدری است و در عرصۀ ادبیات داستانی جهان مقامی شامخ دارد. کتاب «انفجار در کلیسای جامع» را به پیشنهاد خودِ رضا ترجمه کردم. و نیز دو کتاب «روزنامۀ مقاومت» و «ژرمینال» که انتشارشان در آن روزهای وحشت‌بار جسارت بسیار می‌خواست. هیچ‌کس باور نمی‌کرد که این کتاب‌ها جواز انتشار بگیرند. ولی با پشتکار رضا و تیزبینی و دانایی‌اش جواز گرفتند و چاپ شدند و انتشار هریک از آنها برای ما جشنی بود.

باری بعد، که آقای جعفری انتشارات خوارزمی و سازمان کتاب‌های جیبی را نیز به میدان وسیع تلاش فرهنگی خود افزود چند کتاب دیگر نیز، ازجمله «تاریخ اجتماعی سیاهان آمریکا» و «هاییتی و دیکتاتور آن» و «پرتغال و دیکتاتوری آن» و «ژاپن» نیز گلمیخ‌هایی بود که پیوند همکاری مرا با جعفری‌ها استوارتر کرد. کتاب‌های بزرگی چون چهار جلد «امثال و حکم» دهخدا، شش جلد «فرهنگ معین»، چهار جلد «برهان قاطع» و «شاهنامۀ» بزرگ امیرکبیر ازجمله جواهرات گران‌بهایی‌اند که من از امیرکبیر دارم و طی چهل سال دربه‌دری هرگز از خود دورشان نکرده‌ام. هزار افسوس که روزگار قدر این دو وجود عزیز را ندانست و خدمات آنها را با درشتی پاسخ داد. امیدوارم که خدا به رضا، این بازماندۀ دانشمند آن پدر بزرگوار، که با شکیبایی عجیبی هرطور بتواند به خدمات فرهنگی خود ادامه می‌دهد توفیق کامل عطا کند. روح آن پدر شاد و عمر این پسر دراز باد.

عبدالرحیم جعفری نقش ناشرانه خود را ایفا کرد

در ادامه این مراسم عبدالحسین آذرنگ مدیر گروه مفاهیم جدید و تاریخ معاصر مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی متن زیر را خواند:
گرامی می‌داریم یاد بزرگ‌مرد نشر کتاب در ایران را.

عبدالرحیم جعفری و دستاوردهایش به تاریخ پیوسته است و تاریخ روایتی یکسان و ثابت ندارد. هرگاه و هرجا که گفتمانی یا تعریف مقوله‌ای تغییر کند، یا عامل انسانی به هر علتی تعریفی را تغییر دهد، تاریخ‌ها و تاریخچه‌های آن مقوله هم تغییر می‌کند. هم‌اکنون شاهد مستقیم تغییر در تعریف نشر هستیم. هوش مصنوعی بنیادهای اصلی را که نشر روی آن‌ها می‌ایستد، در معرض زلزله‌های خود قرار داده است. نه پدیدآورنده تعریف پیش را دارد، نه مخاطب، نه ناشر و نه تولید محتوا و نه کاربرد. در پرتو این تغییرات جایگاه ناشران هم در تاریخ نشر تغییر می‌کند و لاجرم بازنگری به جایگاه‌ها و دستاوردها اجتناب‌ناپذیر است.

عبدالرحیم جعفری ناشر عمومی بود. مخاطب نشر عمومی در هیچ‌کجا ثابت نیست و عامل‌های مختلف و متعدد بر گرایش او به خریدن و خواندن کتاب تأثیر می‌گذارد؛ حال آن‌که نشر تخصصی پدیدآورندگان، خوانندگان، کاربردها و بازارهای کم‌وبیش ثابت خود را دارد. به‌همین‌سبب است که نشر عمومی برای بقا و تداوم به سیاست‌ها وبرنامه‌های انتشاراتی انعطاف‌پذیر، مبتنی بر پیش‌بینی و هشیار به همۀ تحولات و به عامل‌هایی نیاز دارد که بر خریداران و خوانندگان کتاب تأثیر می‌گذارند. هم‌چنان که در این روزها شاهد ظهور نسلی در جامعۀ خودمان هستیم که نیازهای دیگری به محتواها دارد. بخشی از آن، خوانندۀ جدی تا سرحد حرفه‌ای است، سلیقه‌ها و گرایش‌های دیگری دارد که تحت تأثیر نگرش‌های او به آینده و توقعات او از همه‌کس و همه‌چیز است.

عبدالرحیم جعفری را در فضا، حال‌وهوا، دورۀ زمانی و در مسیری باید دید که جامعۀ ما در دهه‌های ۱۳۳۰ و ۱۳۴۰ تا آستانۀ مقدمات انقلاب ۱۳۵۷ با آن روبه‌رو بود. در آن دورۀ حدوداً ۲۵ ساله، نسلی از کارآفرینان، مبتکران، راه‌گشایان و دوران‌سازان به صحنه آمدند که ازقضا ما در همین مرکز دائرةالمعارف به مطالعه و بررسی آن‌ها می‌پردازیم، به قصد معرفی کردن آن‌ها و شناساندن دستاوردهایشان، در آثاری که این مرکز منتشر می‌کند. اعضای این نسل، که هر کدام ویژگی‌های فردی و شخصیتی خود را دارند، در چندچیز، به‌ویژه در ساختن و ساختن اشتراک دارند. عبدالرحیم جعفری از خانواده‌ای تنگدست برخاست و از نوجوانی کارگری کرد، با غلبه بر دشواری‌ها و مانع‌های بسیار نشر کوچکی را به راه انداخت و به استقلال عمل دست یافت. سپس به یاری هوش و شم عزیزی‌اش، همراه با جسارت و مخاطره‌پذیری و آزمون و خطا، راه خود را یافت. بنده چون دربارۀ نشر و ویرایش مطالعه و جست‌وجو می‌کنم، در بررسی شیوۀ کار شمار بسیاری از ناشران بزرگ و موفق خارجی، به‌ویژه ناشران دوران‌ساز غربی، جسارت، مخاطره‌پذیری و پیش‌رفتن از زمان خود را در همۀ آن‌ها، بدون استثنا می‌بینیم. شماری از آن‌ها در تشکیلات‌شان واحد بررسی، پژوهش و بازارسنجی داشتند. عبدالرحیم جعفری چنین واحدی در اختیار نداشت و ناشران ایرانی هم هیچ‌کدام بر پایۀ مطالعات لازم برای نشر تصمیم نمی‌گرفتند و عمل نمی‌کردند. مؤسسۀ انتشارات امیرکبیر در سال‌های واپسین فعالیتش بود که چرخۀ نشر خود را کامل کرد و به سمتی رفت که اگر قیچی روزگار رشتۀ اُمورش را نمی‌بُرید، به مؤسسه‌ای تبدیل می‌شد که با ناشران کامل روزگار خود همانند می‌شد.

به‌هرحال، عبدالرحیم جعفری نقش ناشرانۀ خود را در همان دوره‌ای که عرض کردم با این اقدامات ایفا کرد؛ تشخیص نیازهای مخاطبنش، دسته‌بندی مخاطبان و انتشار کتاب‌های مناسب آن‌ها و سپس رفتن به سمت مجموعه‌سازی و متناسب‌ساختن محتوای هر مجموعه با قشرهای مخاطب همان مجموعه‌ها. از این مجموعه‌ها نام نمی‌برم و از شمار کتاب‌هایی که منتشر کرد یاد نمی‌کنم. تفصیل این‌ها در کتاب او با نام در جست‌وجوی صبح آمده است. قصدم اشاره به قدرت تشخیص و راهبرد (استراتژی) انتشاراتی مردی است که در روزگار و در صنف خود کم‌نظیر بود.
عبدالرحیم جعفری وطن‌دوست بود و پیشرفت و اعتلای ایران از آرزوهای عمیق او بود. این را نه‌‎فقط براساس آن‎چه درباره‌اش نوشته‌اند، یا بررسی مستقیم دستاوردها و فعالیت‌هایش می‌گویم. در دیدارها و گفت‌وگوهایی که با او داشتم، عواطف درونی‌اش را حس می‌کردم. نزدیکانش به او آتقی می‌گفتند. تقی نام کوچک میرزا تقی‌خان امیرکبیر. عبدالرحیم جعفری نام مؤسسه انتشاراتی‌اش را امیرکبیر گذاشته بود، از سر عشق به آن مرد وطن‌پرست، و همپا با توسعه و رونق انتشارات امیرکبیر، این راهبرد را دنبال کرد که پوشش نشرش همۀ طبقات و قشرهای جامعۀ ما را دربربگیرد و کتاب از همۀ راه‌های موجود و ممکن، و در هر نقطه‌ای از کشور که امکان جذب ذاشت، به دست خوانندگان برسد.

در دوره‌ای که مسئولیت تولید و پخش کتاب‌های درسی مدارس را برعهده داشت و به وضعیت نابسامان آن پایان داد، شب و روز نداشت. آن‌چه بنده از نزدیک دیدم، غم و رنج و همۀ ناملایمات و محرومیت‌هایی بود که در دورۀ اول زندگی‌اش چشیده و دیده بود. او با حس و عاطفه‌اش کار می‌کرد، و نه به صرف وظیفه‌ای حرفه‌ای. کسی را پیدا کردم که عبدالرحیم جعفری از طریق او به عده‌ای نیازمندِ آبرومند کمک مالی می‌کرد، بدون آن که جز آن واسطۀ خیر کسان دیگری باخبر باشند. محتاجانی به بانک کارگشایی می‌رفتند و چیزهایی را گرو می‌گذاشتند تا وامی بگیرند و به زخم‌شان بزنند. او به‌طور ناشناس این‌ها را شناسایی و کارگشایی می‌کرد. او رنج تهی‌دستی را تا مغز استخوانش حس کرده بود. آرمان‌خواهی، بلندپروازی و وطن‌دوستی عبدالرحیم جعفری ریشه‌های عمیق و عاطفی داشت.

کتاب جست‌وجوی صبح را پیش از آن که منتشر کند، به چند تن از افراد معتمدش داد که بخوانند، نظر بدهند مبادا خطایی یا سهوی از زیر قلم او در رفته باشد.

با من هم در این‌باره حضوری صحبت کرد و من هم یکی از همان کسانی بودم که کتاب را پیش از چاپ خواندم و چند پیشنهاد دادم که با سعۀ صدر، گشاده‌نظری و بزرگواری پذیرفت، درحالی‌که در همان زمان در حکم فرزندش بودم. و این هم یکی دیگر از خصلت‌های شایستۀ احترامش بود. کارکنانش را تک‌به‌تک و با ویژگی‌‎هایشان می‌شناخت و آن‌‎هایی را که توان، جربزه و استعدادی داشتند، برکشید. مقایسه کنید با شمار کثیری از مدیران امروز که حتی نام زیردستان‌شان را نمی‌دانند، تا چه رسد به ویژگی‌هایشان.

در این مجال اندک فرصت پرداختن به جنبه‌های دیگر کار و شخصیت او نیست. دور کردن او از دستاوردهایش نکته‌ای نیست که در تاریخ نشر ایران به فراموشی سپرده شود.

فرزند او رضا جعفری که از نوجوانی با نشر پدرش بزرگ شد، عصاره و چکیدۀ فن، فرهنگ و هنر ناشری است. نظام انتشاراتی، نظام آموزشی و نظام پژوهشی کرخ‌تر و بی‌انگیزه‌تر از آن است که این عصاره و چکیده را عامل انتقال دانش فنی نشر به نسل علاقه‌مند، نسل آگاه به اهمیت و تأثیر نشر بر فرهنگ و توسعه قرار بدهد. امیدوارم نوۀ عبدالرحیم جعفری، موسوم به عبدالرحیم ثانی، سنت خانواده را ادامه بدهد و غنی و غنی‌تر کند، و نیز سازگار با تحولات کنونی نشر در جهان؛ همان‌گونه که در چند جای جهان خاندان‌هایی را سراغ داریم که سنت ناشری را نسل در نسل حفظ کرده و ادامه داده‌اند.

به خانوادۀ جعفری ادای احترام می‌کنم و بار دیگر یاد عبدالرحیم جعفری را گرامی می‌دارم. نام و یاد خادمانِ صادقِ فرهنگِ ایران زمین جاودان می‌ماند.

فروشگاه امیرکبیر به کارمندان دولت کتاب قسطی می‌فروخت

یک مترجم با اشاره به اینکه هیچ وقت عبدالرحیم جعفری را از نزدیک ندیده است، گفت: وقتی ۱۴ ساله بودم کتاب «افسانه‌های ملل» را برای امیرکبیر بردم. هیچ وقت افتخار ملاقات و همکلامی با عبدالرحیم جعفری را نداشتم به همین دلیل موضوع صحبتم را شخصی‌تر کردم. درست است که من بنیان‌گذار امیرکبیر را نشناختم اما شگفت‌آورترین خاطرات کتابخوانی من مرتبط با موسسه امیرکبیر بود و به همین دلیل برخی از این خاطرات را به اشتراک می‌گذارم.

کاوه میرعباسی با اشاره به امکان خرید قسطی از فروشگاه‌های امیرکبیر، توضیح داد: موسسه امیرکبیر یک امکان خوب داشت و به کارمندان دولت به شکل قسطی کتاب می‌فروخت، روزی پدرم مرا به یک فروشگاه امیرکبیر برد و اجازه داد هر چقدر که می‌خواهم کتاب بخرم، این برای من شاذی‌آفرین بود، تعدادی کتاب‌های نو و یک‌جا به اندازه تمام  ‌تابستانم خریدم.

به گزارش روابط عمومی بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای،گردهمایی بزرگ فعالان صنعت بازی کشور با تجمیع چهار رویداد کلیدی تحت عنوان رویداد ملی «هفت‌خوان بازی» ، بستری منسجم برای تعامل، رقابت، سرمایه‌گذاری و توسعه فراهم خواهد ساخت.

این رویداد که در قالب یک هفته‌ تخصصی برگزار می‌شود، شامل جشنواره بازی‌های ویدئویی، لیگ بازی‌های ایرانی، جایزه بازی‌های جدی و رویداد سرمایه‌گذاری خواهد بود. هر روز از این هفته، به‌عنوان یکی از «خوان‌ها»، مرحله‌ای از مسیر رشد صنعت بازی را روایت می‌کند؛ از تولید تا انتشار، از رقابت تا جذب سرمایه، از روایت تا هویت.

«هفت‌خوان بازی» با رویکردی ملی و آینده‌نگر، در پی آن است تا ضمن شناسایی و معرفی استعدادهای برتر، زمینه‌ساز ارتقاء جایگاه ایران در عرصه جهانی بازی‌سازی باشد. این رویداد همچنین فرصت مناسبی برای تعامل میان بازی‌سازان، سرمایه‌گذاران، نهادهای فرهنگی و سیاست‌گذاران حوزه دیجیتال خواهد بود.
جزئیات کامل برنامه‌ها، زمان‌بندی و نحوه مشارکت در این رویداد ملی، به‌زودی از طریق درگاه‌های رسمی بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای اطلاع‌رسانی خواهد شد.

به گزارش ستاد اطلاع‌رسانی و ارتباطات چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران، فهرست ۵۷ فیلم کوتاه داستانی راه یافته به بخش ملی این دوره جشنواره به شرح زیر اعلام شد:

۱ـ اتاق کثیف/ علی دارایی/ قم

۲ـ ادامه دادیم/ فرزانه جعفرنیا/ تهران

۳ـ اسپایدرمرد/ حسین ذوالفقاری/ تهران

۴ـ انار/ مهرداد جلالی/ تهران

۵ـ این پسر به یک کلیه نیاز دارد!/ سیدمهدی کرباسی/ تهران

۶ـ آخرین نقش/ سعید بیات/ تهران

۷ـ آدمک / سیاوش گرجستانی/ تهران

۸ـ آواز نهنگ شکارچی/ آرمین یوسف‌زاد/ شَفت

۹ـ به صدای زمین گوش کن/ شهاب مهربان‌پور/ تهران

۱۰ـ بیرنگی/ فرید نوری/ سنندج (راه یافته جشنواره منطقه‌ای سینمای جوان تبریز- سهند)

۱۱ـ بیست و یک/ فرزاد رنجبر نظری/ تهران

۱۲ـ بیگودی/ مصطفی اکبرزاده/ تهران

۱۳ـ پایان این جهان/ شیوا غلامیان/ تهران

۱۴ـ پسر/ سامان حسین‌پور/ سنندج

۱۵ـ پلاک ۱۳۵۱/ مجید عیدان/ آبادان

۱۶ـ پیامبر/ احسان عابدنیا/ تهران

۱۷ـ تایپیست/ هادی نوری/ تهران

۱۸ـ تخطی/ میکائیل دیانی/ تهران

۱۹ـ تمارض/ پیام اینالویی/ تهران

۲۰ـ تیتان/ هادی رضایتی/ تهران

۲۱ـ چشم بسته/ حمید یوسفی/ تهران

۲۲ـ خان بابا/ علیرضا محمدی/ کرمان

۲۳ـ خداحافظ آشغال/ بهرام و بهمن ارک/تبریز

۲۴ـ خواب سوم/ محمدحسین نیک‌زاد/ تهران

۲۵ـ خیلی خیلی دور و بسیار نزدیک/ احمد حیدریان/ تهران

۲۶ـ داروگ/ اصغر لائی/کرمانشاه

۲۷ـ دچار/ دانیال نوروش/ تهران

۲۸ـ دختر قاصدک‌ها/ آزاده مسیح‌زاده/ رشت

۲۹ـ در چشمان یک عاشق/ رضا پُردل/ رشت

۳۰ـ دریچه/ محمدابراهیم شهبازی/ تهران

۳۱ـ ذره/ فردین انصاری/ اصفهان

۳۲ـ رنگ‌ها همه سیاه هستند/ مهیار میرپادیاب/ تهران

۳۳ـ رویای آمریکایی/ حورا کیان/ تهران

۳۴ـ زیر همین سقف/ کیان حجازی/ تهران

۳۵ـ سرخرگ/ مهدی گنجی/ تهران

۳۶ـ سرود کلنل/ سجاد مشتاق/ مشهد

۳۷ـ سلامون/ کمیل ارجمندی/ بوشهر

۳۸ـ سنگ‌های نجواگر/ علیمحمد ترحمی/ سمنان

۳۹ـ سوگ سهراب/ عماد درویشی/ تهران

۴۰ـ شاه نامه/ مجتبی زرینی/ تهران

۴۱ـ فروپاشی/ هانی سلمانی/ تهران

۴۲ـ قارقالان/ سیدحمید کرمانی/ زنجان

۴۳ـ کاپیتان تورس/ حسین جمشیدی/ تهران

۴۴ـ کانکس/ دینا رضایی/ تهران

۴۵ـ گالیا/ مصطفی رستم پور و عاطفه رضایان/ شیراز

۴۶ـ لونا/ مرتضی حکاکیان/ قزوین

۴۷ـ ماقبل تاریخ/ آرمین اعتمادی/ تهران

۴۸ـ ماه پنه/ مهسا احمدزاده ایران دوست/ رشت

۴۹ـ متولد طهران/ جواد حکمی/ تهران

۵۰ـ مرخصی/ مرتضی رشیدی/ تهران

۵۱- مو/ مهرگان نعمتی دیمان/ تهران

۵۲ـ میام دنبالت/ محمد دهباشی/ تهران

۵۳ـ میان دو حرف/ صورح واحه/ نیریز

۵۴ـ و زندگی برای همه/ محسن اصدق‌پور/ تهران

۵۵ـ های کپی/ محمد رحمتی/ تهران

۵۶ـ هبوط/ اشکان ساعدپناه/ سنندج (راه یافته جشنواره منطقه‌ای سینمای جوان تبریز- سهند)

۵۷ـ همسان/ یوسف جوان آراسته/ تهران

اسامی اعضای هیأت‌های انتخاب و داوری چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران در نشست رسانه‌ای دبیر جشنواره اعلام خواهد شد.

چهل ‌و ‌دومین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران با رویکرد «خِردمحوری و اندیشه‌ورزی» و به دبیری بهروز شعیبی از ۲۷ مهر تا ۲ آبان‌ ۱۴۰۴ در پردیس سینمایی ایران‌مال تهران برگزار خواهد شد.