به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران که این روزها سی‌وششمین دوره آن در محل مصلی امام خمینی (ره) در حال برگزاری است، رویدادی ریشه‌دار در مجموعه رویدادهای فرهنگی ایران به شمار می‌آید و به نوعی جشن ده‌روزه دید و بازدید علاقه‌مندان یار مهربان و همزمان نویسندگان، ناشران، مترجمان و اصحاب قلم و اندیشه است.

رویدادی که از اولین دوره آن در سال‌های دهه ۶۰ و با وجود تازگی و بی‌تجربگی برگزارکنندگان و در روزهایی که هنوز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران در جریان بود، دست‌کم از جهت سوابق و هویت بصری به‌خوبی نظم داده شده و سنگ اول بنا محکم نهاده شده است.

همزمان با سی‌وششمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، پوسترهای همه این سال‌ها در یکی از اتاق‌های نشست‌های خبری در نیم‌طبقه شبستان مصلی امام‌ خمینی (ره) به نمایش درآمده است.

روزهای پاییزی جنگ و شمعی که کتاب روشن کرد

نگاهی به پوستر اولین دوره نمایشگاه نشان می‌دهد این رویداد در اولین دوره ۱۴ تا ۲۲ آبان ۱۳۶۶ و در حالیکه هنوز جنگ تحمیلی تمام نشده بود، برگزار شده است؛ ولی از روی پوستر نمی توان به محل برگزاری یا بین‌المللی یا ملی بودن آن پی برد. با وجود این، از مجموع اطلاعات اینترنتی می‌توان فهمید نمایشگاه کتاب تهران به شکل بین‌المللی، آغاز به کار کرد و ۳۲ کشور، تازه‌های نشر خود را به این رویداد بزرگ فرستادند.

در این دوره، ۲۰۰ ناشر داخلی با ۸ هزار عنوان کتاب و ۱۹۶ ناشر خارجی با ۲۶ هزار عنوان کتاب، سبب شدند تا کتاب‌دوستان به استقبال ۳۴ هزار عنوان کتاب در این رویداد بروند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مقام معظم رهبری که در آن زمان رئیس‌جمهور بودند، با حضور چندساعته در نمایشگاه کتاب تهران، توجه جامعه جهانی را بیشتر به این رویداد فرهنگی جلب کردند.

رجعت به بهار

دومین دوره نمایشگاه نه در سال ۱۳۶۷ که در سال ۱۳۶۸ و در بهار آن سال از ۸ تا ۲۹ اردیبهشت مصادف با ۷ تا ۱۹ ماه مه ۱۹۸۹ در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار شد. این نمایشگاه هم بین‌المللی بود و با ۲۵۰ ناشر داخلی با ۱۰ هزار عنوان کتاب و ۳۳۰ ناشر خارجی با ۲۸ هزار عنوان کتاب از ۲۹ کشور جهان میزبان علاقه‌مندان شد. البته پوستر این نمایشگاه نیز به شکل عجیبی فقط به زبان انگلیسی بود و اطلاعات فارسی در اختیار مخاطب قرار نمی‌داد.

سومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران نیز سال ۱۳۶۹ برگزار شد و پوستر این دوره از جهت اطلاعات در مورد نمایشگاه نسبتا تکمیل‌تر و دوزبانه است. از روی پوستر می‌توان فهمید نمایشگاه در تاریخ ۱۸ تا ۲۸ اردیبهشت در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار شده است و ساعات بازدید هم ۹ صبح تا ۵ بعداز ظهر بود.

اما پوستر چهارمین دوره نمایشگاه با مولفه‌هایی نسبتا ایرانی طراحی متفاوتی دارد. این دوره از نمایشگاه هم ۱۷ تا ۲۷ اردیبهشت و در محل دائمی نمایشگاه‌ها برگزار شده است. اما اطلاعات زیادی از روی پوستر نمی‌توان یافت.

کتاب و دیگر هیچ

پوستر پنجمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران نیز شکل و شمایلی متفاوت دارد، پس زمینه مشکی و استفاده از پنج کتاب با رنگ‌های متفاوت که به شکل طولی و صعودی قرار گرفته‌اند نشان دهنده طراحی متنوع‌تری است. این دوره از نمایشگاه از ۱۵ تا ۲۵ اردیبهشت ۱۳۷۱ در محل دائمی نمایشگاه‌های تهران برگزار و اطلاعات برگزاری نمایشگاه غیر از زبان های فارسی و انگلیسی به زبان عربی نیز درج شده است.

ششمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران نیز ۱۴ تا ۲۴ اردیبهشت ۱۳۷۲ برگزار شد و باز هم کتاب به شکل بارز مشخصه این پوستر بود که به زبان انگلیسی، فارسی و عربی به علاقه‌مندان اطلاع‌رسانی می‌کرد. دوره‌های هفتم، هشتم، نهم، دهم و یازدهم پوسترهای نسبتا مشابهی دارند و مانند دوره ششم کتاب وجه ممیزه و هویت بصری همیشه‌حاضر در این پوسترهاست. نمایشگاه در همه این دوره‌ها در روزهای اردیبهشت و محل دائمی نمایشگاه های تهران برگزار شده و زبان انگلیسی روی پوستر این دوره‌ها همیشه نوشته شده است؛ ولی اطلاعات زبان عربی از روی پوستر حذف شده است. اما عدد ۱۲ روی پوستر و ترکیب آن با جلد کتاب کمی پوستر دوره دوازدهم را متفاوت کرد است که ۱۴ تا ۲۴ اردیبهشت ۱۳۷۸ و در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران آن برگزار شد. دوره سیزدهم نیز از ۱۳ جلد کتاب روی پوستر استفاده شده که ۱۴ تا ۲۴ اردیبهشت ۱۳۷۹ میزبان علاقه‌مندان بود.

رسم عزای اباعبدالله (ع) بر پوستر نمایشگاه

اما دوره پانزدهم که ۱۱ تا ۲۰ اردیبهشت ۱۳۸۰ مصادف با اول ماه مه ۲۰۰۲ و ۷ صفر ۱۴۲۲ هجری قمری در محل دائمی نمایشگاه بین المللی تهران برگزار شد، به مناسبت ایام محرم و صفر به رنگ سرخ درآمده و مزین به علم و علامت عزای اباعبدالله (ع) شده است. ترکیب‌بند مشهور محتشم کاشانی باز این چه شورش است … نیز روی پوستر نوشته شده است. توجه و تمرکز شانزدهمین دوره خانواده است و نقاشی پدری همراه دو فرزند دخترش روی پوستر این دوره دیده می شوند. این دوره از نمایشگاه ۱۴ تا ۲۴ اردیبهشت ۱۳۸۲ در محل دائمی نمایشگاه های تهران برگزار شد.

اما هلال ماهی که روی پوستر هفدهمین دوره دیده می‌شود نشان از آن دارد که دو ماه عزای محرم و صفر که در سال‌های قبل با برگزاری نمایشگاه همزمان شده بود، گذشته است و ماه ربیع الاول فرارسیده است. پس زمینه آبی تیره و درج شعار نمایشگاه یعنی کلمه بخوان و اطلاعات زمانی و مکانی نمایشگاه از دیگر خصوصیات پوستر این دوره است که ۱۴ تا ۲۴ اردیبهشت ۱۳۸۳ در محل دائمی نمایشگاه های تهران برگزار شد.

شاید عنوان ساده ترین و خلوت‌ترین پوستر را به آسانی بتوان به پوستر دوره هیجدهم داد. پوستری با پس زمینه سبز در طیف های رنگی مختلف که تصویری البته محو از ورق زدن کتاب در سمت راست آن نقش بسته است. اطلاعات نمایشگاه نیز در گوشه پایینی راست درج شده است. نمایشگاهی که ۱۴ تا ۲۴ اردیبهشت ۱۳۸۴ و در پایان یک دوره تاریخی و سیاسی ایران برگزار شد.

سال ۱۳۸۵ توسط مقام معظم رهبری سال پیامبر اعظم (ص) نام گذاشته شد و به همین مناسبت روی پوستر نمایشگاه کتاب نیز حدیث اگر علم در ثریا بود، مردانی از فارس بدان می‌رسیدند روی پوستر نوشته شده است و در پس‌زمینه نیز تصویری از مسجد النبی می‌بینیم. این دوره از نمایشگاه ۱۳ تا ۲۳ اردیبهشت ۱۳۸۵ در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی برگزار شد و علاقه‌مندان از ۱۰ صبح تا ۸ بعداز ظهر برای بازدید از نمایشگاه فرصت داشتند.

کوچ نمایشگاه از محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران به مصلی

هر چند محل استاندارد و مناسب برگزاری نمایشگاه‌ها در تهران همان محل دائمی نمایشگاه‌ها واقع در اتوبان چمران با چند سالن و دسترسی‌های خوب به نمایشگاه است؛ شلوغی بیش از حد نمایشگاه کتاب و ترافیکی که در بزرگراه‌های اطراف ایجاد می‌کرد باعث شد تا مسئولان از سال ۱۳۸۶ نمایشگاه را در محل مصلی امام خمینی (ره) برگزار کنند که فضای بزرگ‌تر و درهای ورودی بیشتری دارد و در نتیجه ترافیک ناشی از حضور بازدیدکننده‌ها را در محیطی گسترده‌تر می توان مدیریت کرد.

بنابراین بیستمین نمایشگاه کتاب تهران از ۱۲ تا ۲۲ اردیبهشت ۱۳۸۶ و در سال اتحاد ملی و انسجام اسلامی در مصلی امام خمینی (ره) برگزار شد و پوستر این نمایشگاه نیز با طرحی اسلیمی که از یک سو به کتاب تبدیل شده بود، طراحی شد. پس‌زمینه رنگ سبز پررنگ و نوار مشکی پایین نیز بیشتر به هویت اسلامی طرح کمک می‌کرد. این روند در طرح‌هایی نسبتا مشابه در پوسترهای دوره‌های بعد نیز ادامه دارد، طرحی از کتاب، یکی از مولفه‌های نقاشی یا تجسمی اسلامی و شعار سال در گوشه‌ای از تصویر همچنین درج مشخصات نمایشگاه شامل زمان و محل برگزاری آن تا دوره بیست وششم که اندکی متفاوت است و یک کتاب با درختی بزرگ در وسط آن دیده می‌شود. البته این بار شعار سال داخل کتاب گنجانده شده است. بیست و هشتمین دوره نمایشگاه کتاب که ۱۶ تا ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۴ در محل مصلی امام خمینی (ره) برگزار شد، برای اولین بار عمان را به عنوان مهمان ویژه برگزید و معرفی و روند بین‌المللی بودن نمایشگاه کتاب را به شکلی جدی‌تری دنبال کرد.

عزیمت به شهر آفتاب و پوستری که آفتابی شد

حدودا ۱۰ سال بعد از اینکه نمایشگاه کتاب از محل نمایشگاه دائمی به مصلی امام خمینی (ره) کوچ کرد، مجتمع نمایشگاهی شهر آفتاب در کنار آزادراه عوارضی تهران قم افتتاح شد و به دلیل پرهیز از ترافیک درون‌شهری برگزارکنندگان تصمیم گرفتند نمایشگاه کتاب را به شهر آفتاب ببرند. موضوعی که دست‌کم در پوستر آن دوره نمایشگاه در شهر آفتاب به‌خوبی منعکس شد و رنگ زرد و تصویری از خورشید بر پوستر نقش بست. بیست‌ونهمین دوره نمایشگاه کتاب از ۱۵ تا ۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۵ در شهر آفتاب پذیرای مهمانان بود.

عنوان شلوغ‌ترین عنوان پوستر هم در میان پوسترهای نمایشگاه به سی‌امین دوره می‌رسد که در آن دوره نمایشگاه از ۱۳ تا ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۶ در شهر آفتاب برگزار شد و ساعت بازدید نیز ۱۰ تا ۲۰ بود. اما شهر آفتاب فقط دو دوره میزبان نمایشگاه بود و از سی‌ویکمین دوره و در سال ۱۳۹۷ نمایشگاه کتاب بار دیگر به مصلی امام خمینی (ره) برگشت. سی‌ودومین دوره نمایشگاه کتاب بار دیگر با توجه به طرح های ایرانی‌ اسلامی و شعار این دوره از نمایشگاه کتاب؛ یعنی خواندن توانستن است، طراحی شده بود. این دوره نیز از ۴ تا ۱۴ اردیبهشت در مصلی امام خمینی (ره) برگزار شد.

بعد از این دوره پوستر دوره سی‌وپنجم نیز تا حدودی متفاوت است؛ رنگ آبی زمینه حس نشاط و چیدمان کتاب‌ها در کنار تنوع رنگین آنها، به شکل یک کتاب گشوده شده و یک خانه با دروازه‌ها و ایوان‌هایی روشن فضایی نسبتا متفاوت را در مقایسه با پوستر دوره‌های قبل نشان می‌دهد. سی و پنجمین دوره نمایشگاه بین المللی کتاب تهران با شعار «بخوانیم و بسازیم» از ۱۹ تا ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۳ در محل مصلی امام خمینی (ره) برگزار شد.

حال که سی‌وششمین دوره این رویداد مهم فرهنگی پایان یافته، رویدادی که قطعا در حافظه تاریخی مردم و علاقه‌مندان کتاب ثبت خواهد شد و نه‌فقط کتاب‌خوانان که طراحان، برگزارکنندگان رویدادهای مشابه، کارشناسان و همه اقشار جامعه در مورد آن و همه وابسته‌های هویتی؛ از جمله هویت بصری و مستندسازی و تصاویر مرتبط با آن نظر خواهند داد.

دکتر حسین شریفی  با اشاره به عوارض جدی ابتلا به فشار خون بر سلامتی فرد مبتلا و ضرورت توجه شهروندان به این امر گفت: مطابق این پیمایش تنها ۶.۶۱ درصد از افراد مبتلا به فشار خون در استان از ابتلای خود خبر دارند.

وی، فشار خون را بیماری پنهان نامید و افزود: میزان ابتلا به بیماری فشار خون در استان اردبیل چهار درصد بیشتر از میانگین کشوری بوده و این امر زنگ هشداری برای شهروندان ساکن در این استان به شمار می‌رود.

وی بدون علامت بودن بیماری فشار خون، عدم اطلاع افراد مبتلا از بیماری خود و نیز عدم درمان صحیح و کنترل بیماری را مهم‌ترین نکات در روند پیشگیری و کنترل بیماری فشارخون بالا ذکر کرد و ادامه داد: به علت همین ویژگی، بیماری فشار خون به عنوان قاتل خاموش شناخته می‌‎شود.

مدیر گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های مرکز بهداشت استان اردبیل با اشاره به نامگذاری ۲۷ اردیبهشت ماه به عنوان روز جهانی فشارخون، شعار امسال این مناسبت را “فشارخون خود را دقیق اندازه‌گیری کنید و با کنترل آن طولانی‌تر زندگی کنید” ذکر کرد.

وی خطاب به شهروندان اظهار کرد: در روند کنترل فشارخون، اگر مشاهده کردید که فشارخون شما از ۱۳۵/۸۰ بالاتر است، به مرکز بهداشت نزدیک منزل خود مراجعه کنید تا از طریق پزشکان مستقر و مراقبان سلامت و با آموزش و اصلاح سبک زندگی، شیوه تغذیه و در صورت نیاز درمان مناسب این بیماری را در زمان مناسب کنترل کنید.

دکتر شریفی اضافه کرد: برای ارتقای سلامت جامعه، انتظار می‌رود که عموم مردم از روش صحیح اندازه‌گیری فشار خون، نحوه مراقبت و عوارض عدم کنترل آن و نیز انتخاب شیوه زندگی سالم، برنامه منظم فعالیت بدنی، تغذیه سالم، حذف نمک از سر سفره و پرهیز از عادت دادن کودکان به مصرف بالای نمک، مهارت مدیریت استرس و پایبندی به درمان آگاهی داشته و در حفظ سلامت خود بکوشند.

وی تاکید کرد: بیماری فشار خون بالا، اصلی‌ترین عامل خطر قابل تغییر برای ناتوانی و مرگ و میر زودرس ناشی از بیماری‌های قلبی، بیماری‌های مزمن کلیه و سکته مغزی در جهان و ایران به شمار می‌رود و نارسایی خونی کلیه، یکی از عوارض فشارخون بالای درمان نشده و یا بد درمان شده است.

مدیر گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های مرکز بهداشت استان اردبیل همچنین از شناسایی نزدیک ۸۲ هزار بیمار مبتلا به فشار خون بالا در این استان خبرداد و گفت: این افراد تحت مراقبت‌های درمانی قرار دارند.

وی با تاکید بر ضرورت کاهش مصرف نمک و فست فودها برای مدیریت فشار خون افزود: افرادی که دارای فشار خون بالا هستند، در صورت عدم کنترل بیماری، در معرض خطر بیماری‌های قلبی عروقی و سکته مغزی قرار دارند.

دکتر شریفی اظهار کرد: بیماری‌های قلبی و عروقی اولین علت مرگ و میر در دنیا، ایران و همچنین در استان اردبیل به شمار می‌رود و علت اصلی بیماری‌های قلبی و عروقی هم همین فشار خون بالاست.

وی اضافه کرد: افرادی که مبتلا و مشکوک به فشار خون بالا و کلیه افراد بالای ۳۰ سال با مراجعه به ۷۰۰ مرکز بهداشت شهری و روستایی در استان اردبیل می‌توانند خدمات رایگان درمان و مشاوره در زمینه فشار خون دریافت کنند.

رضا بدرزاده  اظهار کرد: ساماندهی و لایروبی رودخانه‌های شهرستان در اولویت قرار گرفته و در ۲ ماه اخیر برای چهار پلاک از رودخانه‌های این شهرستان سند مالکیت تک برگی اخذ شده است.

مدیر منابع آب شهرستان‌های گرمی و انگوت با اشاره به شناسایی چاه‌های غیرمجاز در شهرستان گرمی و انگوت افزود: سه حلقه چاه غیرمجاز در شهرستان گرمی شناسایی و پر و در اثر آن از برداشت ۳۶ هزار مترمکعب آب از سفره‌های زیرزمینی در این شهرستان‌ها جلوگیری شد.

وی اظهارکرد: استفاده بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی و عدم صرفه‌جویی از آب‌های موجود، خسارت جبران‌ناپذیری به حیات نسل آینده وارد می‌کند و بر همین اساس انسداد چاه‌های غیرمجاز در این شهرستان در اولویت قرار گرفته است.

مدیر منابع آب شهرستان‌های گرمی و انگوت گفت: پایین بودن میزان بارش‌ها و بروز خشکسالی‌های پی در پی ضربات بسیار سنگینی روی منابع آب وارد کرده و ضروری است شهروندان در مصرف آب صرفه‌جویی کرده و از هرگونه هدر رفت آب و همچنین استفاده بی‌رویه از منابع آبی جلوگیری کنند.

بدرزاده از بهره‌برداران منابع آب زیرزمینی خواست با صرفه‌جویی و اصلاح الگوی مصرف آب و همچنین ترویج فرهنگ مصرف بهینه آب، بخش آب را در مدیریت منابع آب یاری کنند.

وی حفر چاه‌های غیرمجاز و بهره‌برداری بی‌رویه از منابع آب‌های سطحی را تهدیدی بزرگ برای نسل‌های آتی ذکر کرد و گفت: منابع آب موجود به عنوان امانت در اختیار ماست که باید در صیانت از آن کوتاهی نکنیم.

به گزارش خبرنگار سینمایی ایرنا، درباره دست به قلم شدن سینماگران و بازیگران زیاد شنیده‌ایم، ترجمه‌ها، نوشته‌ها و یادداشت‌هایشان را خوانده‌ایم و به هم‌زیستی کتاب و سینما، هر بار که مراسم رونمایی از کتاب بازیگر یا فیلمسازی بود، بیش از پیش پی برده‌ایم.

اما این روزها که در میان غرفه‌ها و حال و هوای راهروهای نمایشگاه نفس می‌کشید، بد نیست نگاهی به کتاب‌هایی داشته باشید که سرگذشت سینماگران را روایت کرده، خصوصا آنها که دیگر در میان ما نیستند قطع به یقین ناگفته‌هایی دارند که خواندن‌شان از میان کلمات، لطف دیگری دارد.

تجربیاتی که علی نصیریان نمی‌خواست بگوید

«خیلی‌ها به من می‌گویند بیایید و تجربیات خود را در زمینه تئاتر و بازیگری منتقل کنید. خب؟ چه چیزی را منتقل کنم؟ بیایم و به نسل جدید بگویم که در دوران دبیرستان برای تمرینات تئاتر گوشه پارک شهر که تازه داشتند درخت می‌کاشتند و حتی دیوار و نرده هم نداشت، ما می‌رفتیم و یک گوشه تمرین می‌کردیم؟ نسل جدید با پارامترهای امروز می‌گوید خب شما دیوانه بودید!» این‌ها بخشی از گفته‌های علی نصیریان در کتابی به نام خودش و به قلم نگار حسینی است.نوشتن درباره بزرگان سینما جرات و جسارت خاصی می‌طلبد

عموما نوشتن درباره بزرگان سینما جرات و جسارت خاصی می‌طلبد؛ جسارتی که حسینی به گفته خودش با پوشیدن زره آهنی داشت و زندگی نامه استاد نصیریان را نوشت.

این کتاب در سال ۱۴۰۳ توسط انتشارات فرهنگ معاصر به چاپ رسیده است.

مسعود کیمیایی را بیشتر بشناسید

کتاب «مسعود کیمیایی» نوشته مهدی مظفری ساوجی به زندگی و آثار مسعود کیمیایی پرداخته است.

این کتاب چهار بخش دارد؛ در بخش اول با عنوان «نقدها و نظرها» چهار نوشتار آمده است. نوشتار دوم این بخش دربار دیدارهای نویسنده و نامه‌ای است از مسعود کیمیایی به نویسنده. این دیدارها درباره نوشتن و گردآوری کتاب شناخت نامه مسعود کیمیایی بوده است. سومین نوشتار هم درباره سینمای مسعود کیمیایی است و آخرین نوشتار درباره فیلم «جرم» است.

کارنامه چهل ساله داریوش مهرجویی و کتابی که ناتمام ماند

داریوش مهرجویی در آبان ماه ۱۴۰۰ در مصاحبه‌ای گفته بود، در حال نوشتن کتابی درباره زندگی خودم هستم. با اینکه عمولا عرف این است که نگارش زندگینامه‌های افراد بزرگ و شاخص توسط دیگران صورت می‌گیرد، اما داریوش مهرجویی خود دست به نوشتن سرگذشتش زده بود.

او گفته بود: من در این متنی که دارم به مرور زمان می‌نویسم، چیزهایی از دوران بچگی و جوانی‌ام نوشته‌ام و از سفر به آمریکا و بعد از آن، که تاکنون به‌کسی نگفته‌ام؛ اینکه چطور در دانشگاه درس خواندم و چه پست‌هایی گرفتم و چه شد و چه نشد. طبیعتاً کسی که بیوگرافی‌نویس است می‌تواند بیاید و از طریق مصاحبه‌های عمیق و دنباله‌دار به چنین اطلاعاتی برسد. من به‌جای اینکه چنین فرایندی طی شود، خودم قلم برداشته‌ام و دارم این را می‌نویسم.

با اینکه عمولا عرف این است که نگارش زندگینامه‌های افراد بزرگ و شاخص توسط دیگران صورت می‌گیرد، اما داریوش مهرجویی خود دست به نوشتن سرگذشت‌اش زده بود

با این حال اما قتل مهرجویی و همسرش در مهرماه ۱۴۰۲، احتمالا این کتاب را نیمه‌تمام گذاشته است.

در عوض، احمد طالبی‌نژاد درباره مهرجویی کتابی تحت عنوان «داریوش مهرجویی؛ کی؟ چی؟ کجا؟» نوشته است. طالبی نژاد گفته این کتاب که به زندگی و آثار داریوش مهرجویی اختصاص دارد، به گونه‌ای نوشته شده که نوجوانان بتوانند با اندیشه‌ها و شخصیت این فیلم‌ساز بزرگ آشنا شوند؛ نوشته‌ای ساده و قابل فهم برای مخاطبان جوان که در عین حال عمق فکری و فلسفی آثار مهرجویی را منتقل می‌کند.

علاوه بر این، «مهرجویی، کارنامه چهل ساله» نیز کتاب دیگری درباره این فیلمساز فقید است. این کتاب، گفت‌وگوی مانی حقیقی با داریوش مهرجویی و یکی از بهترین منابع برای شناخت مهرجویی و آثار اوست؛ نکته‌سنجی‌ها و شوخ‌طبعی‌های مهرجویی در سرتاسر این کتاب نیز به جذابیت آن افزوده است.همچنین از این کتاب مستندی با همین عنوان به کارگردانی خود حقیقی تولید شده است.

این کتاب در ۹ فصل خوانندگان را با آنچه در چهل سال فعالیت به عنوان فیلمساز بر داریوش مهرجویی گذشت، آشنا می‌کند.

فصل یک: الماس ۳۳/ فصل دو: گاو، آقای هالو، پستچی، دایره مینا/ فصل سه: مدرسه‌ای که می‌رفتیم، الموت، سفر به سرزمین آرتور رمبو/ فصل چهار: اجاره‌نشین‌ها، شیرک.

فصل پنج: هامون/ فصل شش: بانو، سارا، پری، لیلا/ فصل هفت: درخت گلابی/ فصل هشت: دختردایی گم شده، میکس، بمانی و فصل نُه: مهمان مامان، سنتوری.

این کتاب در سال ۱۴۰۲ توسط نشر گیلگمش به چاپ رسیده است.

کتاب‌هایی درباره مادران سینماگر به روایت دختران

در حرفه‌ نمایش، بازیگران، ستارگانی هستند که به طور مستقیم روی صحنه می‌درخشند و با مخاطب ارتباط می‌گیرند. در یک کار نمایشی، این بازیگر است که ثمره‌ تلاش کارگردان، نویسنده و دیگر عوامل صحنه را به مخاطب منتقل می‌کند و پس از آن هم زندگی‌اش برای همیشه تغییر می‌کند.

چه قبل از عصر اینترنت و چه هم اکنون، زندگی بازیگر بعد از اینکه در نقشی درخشید، زیر ذره‌بین مخاطب می‌رود و بیننده، میان بازیگر و نقشی که بازی کرده، یک همبستگی ایجاد می‌کند و او را به عنوان الگوی خود می‌پذیرد. از این روست که همواره مطالعه‌ زندگی هنرمندان، علی‌الخصوص بازیگران که روی صحنه تماشا می‌شوند، برای مخاطبین لذت‌بخش و جذاب است.

کتاب «زندگی حرفه‌ای فریده سپاه منصور» نوشته مریم گلدوز توکلی دختر این بازیگر و زینب خدیوی است که در ۳۱۰ صفحه، به مسیر پرفرازونشیب این بازیگر برجسته‌ ایرانی می‌پردازد. این کتاب در سال ۱۴۰۰ توسط نشر چارسو به چاپ رسیده است.

ناگفته‌های بی‌تا

دخترِ دیگری که در نوشتن زندگینامه مادرش و تبدیل آن به کتاب نقش داشته، مهسا قریشی دختر زنده یاد بیتا فرهی است. او بسیاری از ناگفته‌های زندگی این هنرمند را روایت کرده و آلبوم تصویری کاملی از عکس‌های نادیده‌ خانوادگی و حرفه‌ای او را در اختیار نگارنده قرار داده؛ همچنین بخشی از اشعار دست‌نوشته‌ او نیز مرتبط با موضوعات فصل‌های مختلف کتاب در آن منتشر شده‌اند.

کتاب «بی‌تا: درخت‌ها ایستاده می‌میرند» به قلم یاسمن خلیلی‌فرد در قالب اثری داستانی نوشته شده است.

این کتاب با نگاهی تاریخی برهه‌های مختلف زندگی بیتا فرهی را نه فقط به عنوان یک بازیگر بلکه از دوران کودکی، نوجوانی و پیش از بازیگر شدنش همسو با تحولات اجتماعی و تاریخی جامعه‌ ایران به تصویر می‌کشد؛ ‌زنی آوانگارد که در تحولات اجتماعی زمانه با محدودیت‌ها می‌جنگد و برای حفظ هویت و جایگاه‌ اجتماعی‌اش با چالش‌هایی بی‌پایان مواجه است.

بیضایی؛ غریبه ای که بزرگ بود

بهرام بیضایی نمونه کامل سینماگری است مولف، که آثار و اندیشه‌هایش حول محورهای خاصی می‌گردد. او فیلم به فیلم به مایه‌های ثابتی می پردازد که جملگی دغدغه‌های راستینش هستند. از این رو به راحتی می‌توان ارتباط ویژه‌ای بین فیلم‌های او جستجو کرد.

کتاب «غریبه بزرگ» نوشته محمد عبدی به زندگی و آثار بهرام بیضایی، فیلمنامه‌نویس، نمایشنامه‌نویس، کارگردان و تهیه کننده سینما و تئاتر پرداخته است.

درباره سینما با فرزاد موتمن

فرزاد موتمن از آن دست فیلمسازانی‌ است که زیاد کتاب خوانده و سینمای جهان را نیز به خوبی می‌شناسد. کسانی که او را می‌شناسند می‌دانند که درباره سینما بی‌پرده و صریح حرف می‌زند که آن هم از دانش عمیق این فیلمساز سرچشمه می‌گیرد.

آن‌هایی هم که او را نمی‌شناسند، با کتاب «درباره سینما با فرزاد موتمن» آشنایی خوبی با این فیلمساز و تفکرات و تحلیل‌های او نسبت به سینمای ایران و جهان پیدا خواهند کرد.

«درباره سینما با فرزاد موتمن» مجموعه‌ای از گفت‌وگوها با این فیلمساز است که توسط بهزاد اسدی نگاشته شده است.

اصغر فرهادی در این کتاب پاسخ می‌دهد

پایان فیلم‌های اصغر فرهادی مخاطب را همواره با پرسش‌هایی تنها می‌گذارد که شاید تا سال‌ها و در نشست‌های مختلف میان مخاطبان فیلم‌های فرهادی مطرح است و پاسخ‌های گوناگونی نیز برای آنها وجود دارد؛ کتاب «رودررو با اصغر فرهادی» قرار است به همین پرسش‌ها پاسخ دهد.

در «رودررو با اصغر فرهادی» ‌تا جایی که فرهادی اجازه داده، نگارنده به پشت صحنه سرک کشیده است

در ‌این کتاب تا جایی که فرهادی اجازه داده، نگارنده به پشت‌صحنه سرک کشیده است؛ مثل اینکه در فیلم «جدایی نادر از سیمین» آیا ترمه با ‌پدرش می‌ماند یا با مادرش می‌رود؟ پاسخ‌ها نامکشوف‌اند و همین گفت‌وگوها گوشه‌ای از رازهای فیلم‌ها را فاش می‌کند. هنوز ردپای الی در ساحل هست، هنوز ترمه روبه‌روی میز قاضی ایستاده ‌است.

این کتاب مجموعه‌ گفت‌وگوهای اسماعیل میهن‌دوست با اصغر فرهادی است که از سال ۱۳۸۳ آغاز شده و تا بعد از اکران فیلم «فروشنده» ادامه داشته است.

کیارستمی را از دریچه این کتاب‌ها ببینید

کتاب «عباس کیارستمی»، یکی از کتاب‌های مجموعه‌ «انسان‌های کوچک؛ آرزوهای بزرگ» است. این مجموعه شامل کتاب‌هایی بر پایه‌ زندگینامه برای کودکان و نوجوانان است که دارای تصاویر جذاب و زبان تازه و ساده برای آنان است.

این کتاب را لاله جعفری نوشته است و تلاش کرده سرگذشت و اتفاقات زندگی عباس کیارستمی را از زمان کودکی تا بزرگسالی تعریف می‌کند؛ نگاه و نقطه‌نظر کیارستمی در کودکی به اشیا و محیط اطراف و اتفاقات زندگی را نشان می‌دهد و پس از آن، چگونگی ساختن فیلم‌ها و تأثیری که او در زمان کودکی‌اش گرفته است بازتاب داده می‌شود.

خانه‌ای با شیروانی قرمز

ایده‌ اولیه این کتاب به زمانی برمی‌گردد که مرجان صائبی، روزنامه‌نگار، متوجه شد عباس کیارستمی و آیدین آغداشلو همکلاسی دوران دبیرستان بوده‌اند و همین باعث شد از آغداشلو بخواهد تا کیارستمی را به خانه‌اش دعوت کند.«از روزگار رفته» مطابق آنچه نویسنده گفته، قرار بود تبدیل به فیلم شود؛ فیلمی که پس از تغییرات فراوانِ گلستان بر روی متنش، تغییر شکل داده در قالب کتاب عرضه شده است

آغداشلو با وجود اینکه شنیده بود کیارستمی گفته: «نه بابا، اون می‌خواد حرف و سخن رو بکشونه به هنر و از این حرف‌ها و من حوصله‌شو ندارم.» این کار را کرد. سینماگر برجسته به کارگاه نقاش و گرافیست شناخته شده در خیابان سهروردی رفت.

حاصل این دیدار غیرقابل‌پیش‌بینی‌تر از چیزی بود که تصور می‌شد. گفت‌وگویی مطول که به‌علت طولانی بودن حتی پیش از چاپ در روزنامه، کیارستمی پیشنهاد داد بهتر است به‌صورت کتابی کوچک با عنوان «خانه‌ای با شیروانی قرمز» منتشر شود.

سرنوشت هنرمندی «از روزگار رفته»

«از روزگار رفته» مطابق آنچه نویسنده گفته قرار بوده تبدیل به فیلم شود؛ فیلمی که پس از تغییرات فراوانِ گلستان بر روی متنش، تغییر شکل داده در قالب کتاب عرضه شده است.

کتاب «از روزگار رفته» نوشته حسن فیاد، یک گفت‌وگوی چهره به چهره با ابراهیم گلستان است که توسط سعید پورعظیمی تنظیم شده است. در این کتاب زندگی و آثار او، اعم از فیلم و کتاب، همچنین سینما و فرهنگ ایران، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.